Merhaba Can Bey,
Antene güç uyguladığımız noktadan RF akımı maksimum geçmeye başlar. (konnektörün bağlantı noktasında akım en yüksek, antenin uç kısmında gerilim en yüksektir) Bu RF akımı, uygulanan güce ve Anten empedansına bağlıdır:
( ohm kanununu uygularsak)
P (uygulanan güç) = Anten akımının karesi x Anten Empedansı
uygulanan güç ve anten empedansını bildiğimize göre:
Anten akımı = Karekök (Uygulanan güç / Anten empedansı)
100 watlık çıkış gücü, 50 ohmluk bir antenin uygulama noktasında ( konnektörde) yaklaşık 1,5 (Karekök 2=1,41) Amper akım akıtır. Yüksek frekansta Skin effect dediğimiz akımın iletkenin yüzeyinde sıkışması nedeniyle bu akımın iki katını alalım, yani 3 Amper. Sizin iletkenleriniz 3 amper akımı taşıyacak kesitte olursa 100 watta sıkıntı yaşamazsınız, ( geçen akım anten telinizi ısıtacaktır, anten teliniz bu akıma dayanamazsa sigorta teli gibi " atacaktır ".) (Eğer RG 58 kablo kullanıyorsanız, bunun iç iletkeninin kesiti 0,50 mm2 dir ve 10 MHz de 1 KW kaldırır. 1 MHz de ise 3 KW
http://www.therfc.com/powerrat.htm )
Antenimizi 0,50 mm2 kesitindeki bir kablodan çektiğimizi düşünelim. Bu kablo (açık havada) 12 Ampere dayanabilir
(
http://www.petkab.com.tr/resimler/katalog/kablolarinakimyuk.pdf ) Emniyet açısından bunu (yarıya düşürelim) 6 Amper kabul edersek, yukarıdaki formülde görüleceği şekilde, antenimiz yaklaşık 1,5 KW a dayanabilir. (Niçin RG 58 1 Kw da anten 1,5 Kw derseniz, koaksiyel iletkeni, dışındaki örgü nedeniyle soğuyamaz.)
Yukarıdaki hesap tamamen teorik. Diğer etkileri de göz önüne alırsak:
1- Tel Anten için rüzgar-buz ve kuş yükü, ince teller için risktir. 0,50 mm2 tel yaklaşık 10 Kg yük taşıyabilir (Bakırın kopma gerilmesi 210 N/mm2). Windom anten için 42 metre gerdiğiniz zaman iletken ağırlığı 2 Kg, buna balun + koaksiyel kablo + izolatörlerin ağırlığını da eklerseniz rüzgara gerek kalmaz, ilk karganın konması, antenin kopması için yeterlidir..
2- Bant genişliği = Anten teli inceldikçe bant genişliği azalır.
3- Frekansa bağlı olarak Skin effect yani akımın yüzeye sıkışması.
Anten teli için sonuç olarak 1,5 mm2 den ince tel kullanmayınız, bu kesit 1,5 - 2 KW güçte problemsiz çalışır.
Gelelim Balun iletkenine.. Yukarıdaki kesit hesabını, kendi yapacağınız balunun tellerine de uygularsanız, kesit olarak aynı sonuçları elde edersiniz, ancak dikkat edilmesi gereken, teli anten olarak çektiğinizde, havada çok rahat SOĞUR, ama balunda iletkenleri bir araya SIKIŞTIRIYORSUNUZ, yani ısınma çok olacaktır. 100 Watt için Kullanacağınız MONO iletkenin çapı 1,13 ( 1 mm2 ye takabül eder) veya 1,36 mm (1,5 mm2), daha yüksek güçler için ise minimum 1,78 mm (2,5 mm2) ya da 2,20 mm (4 mm2) olmalıdır. Balunda, emaye iletken kullanıyorsanız, emaye, sıcaklığa yani aşırı güce dayanıklıdır, ama PVC izoleli tel kullanıyorsanız, ısınma neticesinde PVC nin eriyerek iletkenler arasında kısa devreye neden olabileceğini (dolayısıyla bozulan SWR = yanan çıkış katı) unutmayınız. Ayrıca RF akım nedeniyle ferit nüve de ısınacaktır. (fuko akımı)
Bana, bilgilerimi tazeleme fırsatı verdiğiniz için teşekkür ederim. Yukarıdaki görüşler, tamamen benim kafamda oluşup kağıda dökülmüştür. Bu konuda türkçe kaynak bulamadığım için bu şekilde mantık yürüttüm. Eğer bu konuda farklı görüş çıkarsa, ben de faydalanabilirim.
Görüşmek üzere, 73!
Atila, TA1DX
www.ta1dx.com