Radyo Amatörü TELSiZCiLER için bir site
Ana Sayfa => Ben yaptım oldu! *** => Konuyu başlatan: TA2ZX - 13 Aralık 2014, 22:30:35
-
UV IŞIĞA DUYARLI FİLM İLE PCB YAPIMI
Bu yöntem pozitif 20 den daha basit, ütü metodundan daha kolay ve
sonuça götüren bir metotdur. Çözünürlük pozif 20 kadar olmasada ütü metodundan
çok üstündür.
Pcb yapmak hiç bu kadar kolay olmamıştı.
Neler gerekli:
1-foto rezist film
(30cm en 5m uzunlukta yaklaşık 8 dolar)
2-Çamaşır sodası (marketlerde satılıyor Sodyum karbonat Na2CO3)
3- Diş fırçası.
4- Ütü veya daha iyisi laminatör.
5- Uv lamba veya tasarruf ampülü yada güneş.
6- Aseton
7- Bakırlı plaket
8- pcb çizimi (Lazer veya diğer yazıcı türleri)
9- Asetat
Bilgisayardan pcb çıktısını negatif, imaj ve koyu siyah(aynadaki görüntüsü)şeklinde asetat üzerine iki
adet yazdırıyoruz. Tam çakışacak şekilde üst üste koyup kenarından kaymaması için
yapıştırıyoruz. pcb kalıbımız hazır oluyor.
Baskı yapacağımız büyüklükte filmi loş ışıkta kesiyoruz. Işığa duyarlı olduğundan
çalışmalarımızda buna dikkat edeceğiz.
Pcbyi wim ve benzeri taneli temizleyicilerle iyice temizliyoruz.
Asetonlu pamukla pcb nin yüzeyini temizliyoruz.
Film iki jelatin arasına yerleştirilmiş olduğundan bir kenarından bant yardımıyla
jelatini kaldırıyoruz filmi pcb üzerine düzgünce seriyoruz elimizi ilaçlı kısmına sür
müyoruz. Hava kabarcıgı kalmadığına dikkat ediyoruz. Parmağımızla düzeltiyoruz.
Laminatörü çalıştırıyoruz hazır olunca 3-4 sefer laminatörden geçiriyoruz.
Şimdi film ve pcb pozlanmaya hazır. Pcb nin üzerinde koruyucu jelatin duracak.
Asetat üzerindeki yazılar düzgün okunacak şekilde plaket üzerine koyup iki cam arasına yerleştiri
yoruz ben çamaşır mandalları ile tutturuyorum.
Pozlandırma 60 wat uv lamba ile 60 cm uzaklıktan 2 dakika süre ile uv ışIkta pozlanıyor
(Pozlanma lamba cinsine ve gücüne göre değişir. Ben 60 wat solaryum kullanıyorum ,
3. denemede uygun uzaklığı ve zamanı ayarladım)
Pozlanma işi tamamlanınca yine loş ışıkta pcb üzerindeki koruyucu jelatini çıkarıyoruz
Bunun için bir kenarından tutup yavaşça kaldırıyoruz.
Şimdi pcb üzerinde yollar görülmekte ise tamamdır.Işık alan yerler kurumuştur.
Sıra geldi ışık almayan yerleri temizlemeye bunun için daha önce 45 derece sıcak suda hazırlamış
olduğumuz çamaşır sodası suyunu kullanacağız.(birlitre suya 10 gram koyup karıştıracağız)
-- Pcb yi sodalı suya atıyoruz diş fırçası ile hafif hafif fırçalıyoruz. 2-3 dakıka içinde
ışık almayan yerlerdeki boya çıkıyor baskı devremizi bol su ile durulayıp kontrol ediyoruz begendi isek asit indirme
işini yapıyoruz. Rötuş yapılacak yerler varsa oje ile kapatıyoruz. Asit indirme işini
alışık olduğumuz şekilde yapıyoruz.
Pcb yi beğenmezsek yeniden yapmak istersek veya asit indirmeden sonra boyalı yerleri temizlemek
için;
yeniden sodalı suya atıp uzun süre bekleriz daha kısa zamanda boyadan kurtulmak istersek
sodyum hidroksitli suya atarız. tiner veya alkol hiçbir şekilde bu boyaya etki etmemekte.
Solder mask olarak ta kullanılabilir.
Çalışmalarınızda başarılar dilerim saygı ve sevgilerimle TA2EP 73
-
Bilgilendirme için teşekkür ederim.
73
-
Necati Yıldız Bey
Dokuz kalem malzeme listesi vermişsiniz.
Sizin için kolay olan bu sistem herkes için o kadar basit olmayabilir. Ama işin içinde bir merak, istek ve aşk varsa her zorluk aşılabiliyor.
Birşeyler becermiş, bir icatlar yapmışsınız. Kutlarım!!!!!!!
731 Hüsnü Köktürk
-
Bu ışığa hassas kâğıdı nereden temin edeceğiz?
-
Hulusi Bey Merhaba
Öncelikle belirtmeliyim ki bu yöntemi ben icat etmiş değilim birçok amatör ve prototip yapımcı firma kullanıyor . Bende merak
sonucu yurt dışından temin ettim. İstedim ki bizlerde bu yeniliği kullanalım bunun için bilgi paylaşımı yaptım. Bu malzemenin tam adı
(Photosensitive dry film) ebay veya aliexpres vb sitelerde var ama önce yurt içi satıcılarıları yoklamakta fayda var.
Çalışmalarınızda başarılar dilerim selam ve sevgilerimle 73
-
Hocam güzel bilgilendirme güneşte 3,4 dakikada pozladım bir kaç küçük hata harici LQFP100 ün yolları idare eder
teşekkürler.
https://i.hizliresim.com/AyDPnB.jpg
-
Tebrikler usta bunun standardini yakalamak icin uv isik kullanin ve isiginiza gore elinizdeki dry flim pozlama dakkasini bulunki diger yaptiklariniza hep urasmayasiniz ...... bende denemeler yapiyorum elimdeki isiga gore dry flimin dakkasini bulmak icin ama benim dry filim biraz hatali galiba kimi yerlerinde boya az belli oluyo....
-
Selamlar öncelikle başarılar diliyorum.
Güneşte pozlandırma çok tercih edilen sistem değil , sebebi uv işın miktarı her zaman aynı değil. Zamanlama çok önemli her zaman standart bir kalite yakalamak için lamba kullanmanız önerilir. Piyasada 10w solaryum lambaları bulunuyor ışıldak lamba
fülörasanı yerine aynen oluyor bunlar çok uygun . Şöyle yapıyorum önce uv filmi iki cam arasına mandal ile yerleştiriyorum.
lambanın 25- 30 cm karşısına koyuyorum. Bu esnada lamba sönük. Filmin önünü siyah renkli bir karton ile kapatıyorum
Ardından lambayı yakıyorum. 1-2 dakika yanıyor bu arada saate bakarak filmin önündeki kartonu kaldırıyorum. Pozlanma başlamış oluyor. 4 Dakika sonra lambayı söndürüyorum. Neden böyle derseniz çünkü bu lambalar ilk yakıldığına az ışık veriyor biraz ısınması gerekiyor. Böylece pozlanma kaynaklı hatalar olmuyor.
Selamlarımla .
-
Necati hocam
kaç adet lamba ve bir de lambanın resmi yada bir link verirseniz iyi olacak.
selamlar.
-
Aynı dertten ben de muzdaribim.
Pozitif 20 ile uğraşırken 250 watt civalı ampul kullanmıştım.Bunu bir beze sararak dış camını kırıyoruz. Uv lamba içi kısımda, merkezde oluyor.
Balastla kullanmak gerekiyor, ben seri olarak ütü bağlıyordum.
Işık çok güçlü ve 1 dakika yetiyordu. Acemiyken 2-3 kez gözlerimi de hasta etmişti. Kesinlikle lambaya bakmamak gerekiyor.
UVA fluorosan lamba edinmek daha sağlıklı. Ben de ondan alacağım.
-
Benim kullandığım lamba solaryum 4 lambalı toplam 20 w. civarı ama aramaya lüzum yok Piyasada para kontrol lambaları
kullanılıyor görmüşsünüzdür mor ışık veriyor onlarda mükemmel iş görüyor , denedim. Çift lambalı olanı daha iyi sadece zamanı ayarlamak için birkaç deneme yapmak gerek.
kolay gelsin selamlar.
-
Kullandığım lamba.
-
benimde kullandığım lambalar 3 adet 11watlık uv lamba yanlız bunlara sakın bakmayın gözlerinizden olabilirsiniz tehlikeli lambalar onun yerine üzerleri siyah olan lambalarda kullanıla bilir uv degerleri çok düşük olduğu için bekleme süresi uzar veya tek ledler var 3,5,10 watt gibi onlarda iyi ama onlarada soğutucu blok ve watıne göre besleme devresi sart....
dry flim olarakta çinliler bana bunu gönderdiler fakat çok iyi değil sizlerin kullandıklarınızda böylemi yoksa daha düzgün mü?????
-
Ben buradan aldım satıcı paketlerken rulo şeklinde değilde katlayarak gönderdiği için katladığı yerlerde dikey beyazlaşma vardı.bendeki filmde problem paketlemeden kaynaklı.
Ayrıca plaket iyice temizlenmeli üzerinde çizik varsa film burada yapışmaya biliyor birde filmi plakete yapıştırırken hava kabarcığı olmamalı.
ısık almayan yerlerin temizliği bitince(Sodyum karbonat Na2CO3 Necati hocam yukarda belirtmiş.) bozuk yer varsa kalemle düzeltiyorum.bakır aşındırma için amonyum persülfat kullanıyorum.
pozitif 20 dry filmden iyi fakat plakete yayma işini yapabilsem bu biraz sıkıntılı.pozitif 20 ile çok kalın oluyor boyama işi.
-
Biraz dolaşıp ta UV lamba bulamayınca 15TL verip yine civa buharlı bir lamba alıp dış camını çıkardım.
Balast olorak önce bir trafonun sekonderini denedim, sanki biraz zayıp geldi.
Onu çıkarıp ütüyü bağladım.
Pozlamayı yaptım, ama sanki bir terslik oldu.
-
dry filmse pdf olarak çıktı alıp rengi tersle inver seçeneği aresteyken pdf de var areste inver seçeneği ben bulamadım ve yazdırırken ayarlarda gerçek boyut ve dpi yi ayarla iki adet çıktı alıp üst üste koyup öyle pozla.
pdf den yazdır
-
kullanım klavuzuna Şöyle bir uyarı da koymuşlar:
-
Doğrudur Sait Bey, invert etmemişim. Film negatif imiş.
Filmi yapıştırma işine de biraz daha özenmem gerekecek.
-
Merhabal Uv pozlama için uv power led 50w kullanıyorum. 50cm uzaklıktan 3dk yeterli oluyor. fiyatı 179tl idi n11 de
-
Ayrıca asite attıktan sonra kuru film ile tekrar kaplama yaparak plakete lak ta atabiliyoruz. pozlamada toner kalınlığı önemli bu nedenle iki çıktı alıp üst üste koyunca daha iyi sonuç veriyor ince yollarda. birde çıktı aldığımız tonerli tarafın bakır plaketin üstüne gelecek şekilde yerleştirilmesi yayılmayı en aza indirecektir.
-
Soğuk toner transfer metoduda başarılı sonuçlar veriyor. Özellikle büyük baskılı devrelerin uygulanmasında sıcaklık homojen dağılmıyor ayrıca baskıdan dolayı tonerde yayılma oluyor. etil alkol(8 birim) ve aseton(3 birim ) karışımı ile toner plakaya aktarılabiliyor. https://www.youtube.com/watch?v=HBIxvwZ_0og
-
Yusuf bey, bilgiler için çok teşekkür ederim. Ütüleme işinde başarılı olamadığım için baskılı devre imalat çalışmalarını yıllar önce bırakmıştım. Sanırım bu yöntemle yeniden başlayacağım. Eğer başarılı olabilirsem yaşadım :) Kağıt yine kuşe kağıt mı acaba, suya dayanması için öyle olacak gibi görünüyor.
-
Selam yusuf bey ledi kac volt ile kullaniyorsunuz birde uv isigin dalga boyunu biliyormusunuz 365nm veya 370nm gibi
-
Bendeki filmde sarılmadan kaynaklı olduğunu düşündüğüm dalgalanmalar var. Bir türlü pcb ye düzgün yapıştırmayı beceremedim. Yapıştırmak için ütü kullandım. Baktım olmuyor, bıraktım.
Büyük plaketlerde toner ile sorun yaşayabildiğimden bunu kullanmak istiyorum.
Bu yapıştırma işinin mutlaka bir püf noktası olmalı ve bu kadar zor olmamalı. Toner yöntemine 15 dakika, buna 2 saat uğraşıyorum.
-
Ali bey önce filmin ilk bir cm lik kısmını yapıştırıyoruz filmin ortasından yukarı ve aşağı dogru çektirerek yapıştırıryoruz.
baş parmak ve ikinci parmağı kullanarak birer cm adımlarla acele etmeden yapıştırıyoruz.kabarcık olayı hiç olmuyor.
-
filmin ortasından yukarı ve aşağı.
-
Teşekkürler Sait Bey, deneyeceğim.
-
Uv pozlama için 50w uv led kullanıldığında 36v gerekli ancak benim güç kaynağı max 32v veriyordu. Bu şekilde 50 cm uzaklıktan 3dk yeterli oldu. Uv Power ledin yayılım açısı baya geniş bu nedenle geniş yüzeylerin (30*30 cm) pozlanmasında her yer homojen pozlandı. Uv led kataloğunda dalga boyu 395Nm-400nm yazıyor. Umarım yararlı olur
-
Çin'den aldığım dry filmi bir yıldır kullanıyorum, bildiğimiz tasarruflu ampulle bile 15 dakikada pozlanıyor ve çamaşır sodası ile 20, 30 saniyede develop oluyor. Ancak ben yinede pozitif20 yi tercih ediyorum. Aslında en iyisi toner, ancak çok pahalı.
45tl ye pozitif20 buldum, birde Çin den UV 40W ampul aldım çalışmalara devam ediyorum. 73
-
UV Lamba:
Çin den aldım, 40W UV lamba diye tasarruf ampulü görünümünde, sönükken siyah, yanınca belli belirsiz mor ışık veriyor, herhalde gücü az pozitif20 yi 15- 20 dakikada pozluyor. ancak dry filmi 5 dakikada pozluyor. Birde sürüngenler için 15-25W gibi ampuller satılıyoe, ancak nasıl yakılır bilmiyorum. Acaba onlar olurmu? yahut cıvalı demişsiniz, dışı kırıllan cinsten. onları yakmak için nasıl bir aparat kullanıyoruz?
Siz nasıl bir "hızlı pozlayan" UV ampul tavsiye edersiniz? 73
-
Herkese merhabalar.
Zonguldaktayım ve buradaki imkanlarla temin ettiğim bakırlı plaketle "G3SEK" kontrol boardlarını yapmaya kalktım ama plaketin ortası ninemin yaptığı gözlemenin pişerken kabardığı gibi bir anda kabarıp plaketten ayrıldı şişti!. Sıcaklık ise ütüde her zamanki yaptığım ayarda olup başka plaketlerde sonradan yaptığım denemelerde böyle sorunla karşılaşmadım ama ne tür kağıt,hangi laser çıktısını denesem de aman aman ince yolları olmayan bu baskının tonerini bir türlü adam gibi karşıya geçiremedim.Olan emek ve plaketlere oldu tabii.
Yaş 55 ve bu beceriksizliğim de üstüne binince yıldım ve bıktım.
Piyasada bari yaptırayım dedim ama yok kalıp parası yok film negatif parası yok 5-10 taneden aşağı olmaz vs vs derken en ucuz fiyat veren yer, 2 adet 100x120mm tek taraflı EPOXY,lehim tarafı yeşil kaplamalı,komponent tarafı beyaz sembol baskılı ( Silkscreen , hadi bundan geçtim ) , lehim adacıkları kalay kaplı plaket için 200TL'den başlayan fiyatlar verince tıkandım.
Şimdi, Yusuf ŞAHİN beyin pcb'sini görünce içim cız etti inanın. İmrenmedim desem yalan olur.
Sonuç olarak sözü bahsini ettiğim bu 2 plaketin yapımı konusunda ;
Ücreti mukabilinde yardımcı olabilecek bir amatör arkadaşıma ihtiyacım hasıl oldu.
Yapımında yardımcı olabilecek arkadaşlarım çıkarsa çok minnettar kalacağım.
Şimdiden siz değerli amatör arkadaşlarıma sonsuz saygılar,mutluluklar ve en kötü günlerinizin böyle olması dileklerimle "Mutlu yıllar" ve esenlikler diliyorum.
Saygılarımla.
ta2cj de Şafak.
0 549 549 75 67
ta2cjj@gmail.com
-
Selam Safak bey sure siniriniz yoksa bikacgun sonra size yardim edebilirim bilgisayar ariza yapti onu tamir edeyim sonra basa bilirim ve boyaya bilirim....
-
Hüseyin bey yanıtınız ve yardımınız için şimdiden çok teşekkür ediyorum. Zamandan sıkıntı yok efm. Bahsettiğim gibi epoxy olması önemli.Yalnız ücreti ne ise lütfen bildiriniz. Mahcup kalmak istemiyorum. Mutlu yıl dileklerimle..
-
Selam Şafak bey malesef elimde epoxy plaket yok normal plaket var..
-
Tel verebilirmisiniz görüşelim..
Benim tel : 0 549 549 75 67
-
Arkadaşlar Merhabalar,
TA5OYS Yusuf Bey bir link vermiş. Kendisine teşekkür ederim. Onu daha önce de izlemiştim. Orada Etil Alkol ile aseton karışımıyla soğuk transferi anlatıyor. Ben de karışım değil de sadece aseton (Gülşah Asetonsuz oje temizleyici) kullanarak denedim. Marka yazmamın sebebi; sahibini tanımam etmem. Ama diğer oje temizleyicilerden farkı varsa diye ismini de yazma gereği duydum. Başarılı da oldum. Şöyle ki;
PCB yi en ince zımpara ile hafifçe temizledim. bulaşık deterjanıyla yıkadım, kuruladım. PCB üzerine oje temizleyiciden biraz döktüm ve her tarafına yaydım. Sonra koyu kontrastla çekilmilmiş (Ben fotokopi makinası kaliteli olan bir kırtasiyede ilk çıktıyı alıyorum. Sonra bu çıktıyı en koyu kontrast ile bir daha çekiyorum. Beyaz alanlarda toner noktacıkları var mı? diye yeni çıktıyı inceliyorum. Varsa kontrastı azaltarak çıktılar alıyorum. En uygun çıktıyı alıyorum.) çıktıyı bunun üzerine bir defada koydum. Kağıdı pcb ye tam olarak yapışmasını sağladım. Bu esnada kabarıklık kalmamasına dikkat çok ettim. Yerleşen kağıdın üzerine tekrar oje temizleyiciden döktüm ve pcb nin her tarafına yaydım. Bir müddet sonra kağıt temizleyiciyi emince şeffaflaştı ve tonerli ve tonersiz yollar net görülmeye başladı. Elimle üzerine bastırarak kağıdın üzerinde kabarıklık kalamamasına uğraştım. Bi zaman sonra temizleyic uçtu ve kağıt tekrar beyaz rengine döndü.
Tam kuruluk oluşsun diye pcb yi ocağın üzerinde gezdirdim. PCB iyice kurudu. Bu işlem yapılmazsa toner tırnakla kolayca kazınıveriyor. Ardında içinde su olan bir kabın içine koydum. 10-15dk sonra üzerindeki kağıt kolayca parmakla soyuluverdi. İnce yollar arasında veya pet dilkleri içinde kalan kağıt artıklarını temizledim ve iyice kuruttum. Sonra tırnaklar tonerin çizilip çizilmediğini kontrol ettim. Sonuç çizilmedi ve sağlam yapışmış. Sadece asite atmak kaldı. Eritmedim ama bundan sonra sorun çıkmaz. Soğuk transfer in;
1- Ütü derdinden (kısa veya uzun ütüleme) kurtarıyor.
2-Ütünün az gezdiği yerlerdeki yetersiz toner transferinin önüne geçiliyor.
3-Çok ütü tutulduğunda yollar ve tonerli alanlar kalınlaşıyor. Birbirine yaklaşma veya karışmanın önüne geçiliyor.
Herkese Kolay gelsin. I love RF ! 73...
-
Hüseyin hocam bilgiler için çok teşekkürler, 73.
-
Hüseyin hocam bu yöntemde de yine kuşe kağıt kullanmak gerekiyormu yoksa normal A4 kağıdı olurmu? selamlar 73
-
Hüseyin Hocam,
Bir ekleme de ben yapayım. Kağıdı suda kabartarak temizlendiği zaman mutlaka tonerli kısımların üzerinde yapışık şekilde kağıt artıkları kalmakta. Bu aşamada üzerine biraz tuzruhu (perhidrolsüz) damlatılırsa, tüm artıkları kabartarak söküp atıyor, toner pürüzsüz şekilde oluyor.
Kolay gelsin...
-
Safak bey tel : 5356105367
-
Musa Hocam Merhabalar,
Dün aklıma geldi. Neden kağıt türü konusunda bilgi vermedim? diye. Evet sormakta haklısınız. Ben kuşe kağıt ile denedim. Ama A4 ile de hiçbir sorun çıkmaz. Ama ben derim ki kuşe kağıt kullanın. Çünkü; kuşe kağıdın yüzeyi parlak olduğu için toner yüzeyde daha çok kalır derine işlemez. Biliyorsunuz bize de tone lazım.
Ali Şahin Bey size de merhabalar,
Tuzruhu ile kalan ayrıntılı yerlerdeki kağıt artıklarının temizlendiğini de bilmiyordum. İnce uçlu tığ ile uğraşmayacağız artık. Katkınız için teşekkür ederim.
Herkese kolay gelsin. I love RF! 73...
-
selam Safak bey bastıgınız pcb yi boyle kaplaya bılırsınız....
https://www.youtube.com/watch?v=TTWrolB9_tI&t=507s