Radyo Amatörü TELSiZCiLER için bir site

Ana Sayfa => Bir sorum var! *** => Konuyu başlatan: TA1ICA - 24 Aralık 2014, 09:12:02

Başlık: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 24 Aralık 2014, 09:12:02
Sitede sürekli muayyen trafo bulamama sıkıntılarından bahsediliyor ve 42IF123 veya FT703 soruluyor. Muayyen trafoların belli bir marka ve modelleri yok, üzerlerindeki yazılardan ayırdetmek çok zor. 10.7 MHz olduğunu bildiğimiz herhangi bir muayyen trafo işimizi görür mü? Muayyen trafoda aradığımız şeyler sarım sayıları ve endüktans mıdır?
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA8A - 24 Aralık 2014, 09:37:20
Arslan Bey,

Aşağıdaki linkler işinize yarayacaktır diye düşünüyorum.

http://www.telsizciler.org/index.php/topic,26897.0.html

http://www.telsizciler.org/index.php?action=search2;params=eJwtzUEOwiAUBNCrGDduZgGfKnqahsJPqqFQKdWQcHjBdDfzkskY9zHBsquXKuq5TqknuoIGKAUpICUG3KBxhyIoCXpACVCrkBqk22qb43e0cVk9Z277Tvv0YpvHGHw5JKbcUmLP_8uDRvdMjR1vtgubZOfW32k9LbsphcMPSWE3pQ..

http://www.telsizciler.org/index.php/topic,21659.0.html

http://www.telsizciler.org/index.php/topic,16643.0.html

73

Bilal Ekmekci, TA8A
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1CH - 24 Aralık 2014, 09:38:19
Bu konu cok uzun ve ayrıntılı bir şekilde tartışıldı.  forty qrp başlıklarını takip ederseniz cözümüde  göreceksiniz ve daha fazlasını  hayırlı calışimalar .  Bilal amca benden önce davranmış yeri gelmişken    sil butonu ile ilgili    son uygulamanızdan dolayı teşekkür ederim Bilal amca elinize sağlık cok guzel olmuş
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 24 Aralık 2014, 10:11:00
Neredeyse forumdaki tüm başlıkları okudum ama "yeşil muayyen gelmiştir" başlığı altında istediğim bilgiyi buldum.

73

Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 24 Aralık 2014, 13:02:42
"Yeşil muayyen gelmiştir" başlıklı yazıda aradığım bilgileri bulduğumu belirtmiştim. O yazıda 2 tur ve 1,75 tur sarım için telin bacaklara nasıl bağlanacağı da anlatılmış. Ancak trafolarda primer ve sekonder sargılarının yönleri de önemli. Noktalı uçların giriş ve çıkışlara nasıl bağlandığı (1-3 yerine 3-1 bağlamak gibi) devrenin çalışmasını etkiler.  Burada neye dikkat etmek gerek? Hatalı bağlantıyı nasıl anlar veya engelleriz?
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA8A - 24 Aralık 2014, 13:21:38
Bu trafolar birbirine bağlanmadığı için sarım yönünün farklı olması sıkıntı çıkarmayacaktır. Yine de kalbinizin rahat etmesi için sarım yönlerini aynı yapabilirsiniz. Sarım yönlerini aynı yapmak iş olarak ekstra bir farklılık yaratmayacaktır. 73 DE TA8A
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 24 Aralık 2014, 14:09:20
Sarım yönleri aynı olsa bile 1,75 sarımda uçların bağlandığı uçlar ile 2 turda uçların bağlandığı uçlar farklı olduğundan girişe göre çıkışın fazı değişecektir. Yani trafonun giriş ve çıkışında aynı taraftaki uçlar bağlanırsa giriş ve çıkış aynı fazda olurken 2 tur sarımda uçlar birbiri üzerinden atlanarak çapraz uçlara bağlandığından giriş ve çıkış fazları farklı olur. Benim kastettiğim bu. Sanırım osiloskopla bakılarak anlaşılabilir. Gerçi faz farkının bir mahzuru da olmayabilir.
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA8A - 24 Aralık 2014, 16:19:30
Arslan Bey,

Çapraz olanı da olmayanı da istediğiniz yönde sarabilirsiniz. Bu devrelerde faz farkının önemi yoktur.

73

Bilal Ekmekci, TA8A
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 24 Aralık 2014, 18:28:02
Bilal Bey,

Teşekkür ederim. Cevabımı aldım. Sanılanın aksine bu trafolarla uğraşmak daha kolaymış. Uzunca süre Flyback SMPS devrelerle uğraşıp flyback trafolarda sarım yönleri ve faz farklarına kafa yorduğumdan bu hassasiyet oluştu. IF trafolarda faz farkının önemi yoksa sarmak ve devreye bağlamak daha kolay olacak bu durumda.

Sarılan bir IF trafoyu siz spectrum analyzer ile ölçüyorsunuz. Spectrum analyzer yoksa onu bir osilatör devresine bağlayıp ayarın sıkılı veya gevşek olmasına karşı düşen frekansları o şekilde bulmak gerekecek sanırım. Veya LC Metre ile endüktans ölçülecek.
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA8A - 25 Aralık 2014, 09:50:30
Arslan Bey,

Bir osilatör devresi yapıp frekansı ölçmek daha kısa kolay olacaktır.

73

Bilal Ekmekci, TA8A
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA3EN - 25 Aralık 2014, 11:47:17
Arslan bey kendiniz sarabilirsiniz!!!
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 25 Aralık 2014, 12:26:34
Dün akşam bir muayyen söktüm ve nasıl sarılır konusuna baktım. İç çekirdek varken endüktans aralığı LC metre ile 2-5 uH aralığında ayarlanabiliyordu. Ancak iç çekirdeği tutan ve sargının çevresinde bulunan iki siyah kanat sarmayı zorlaştırır gibi görünüyor. 10-15 tur pek sorun olmaz ama yüksek sarımlar zor olur.

Peki 455 KHz orta dalga frekansında çalışan muayyen trafoları söküp yeniden sararak kullanmak mümkün mü? Mutlaka 10.7 MHz olanlardan mı kullanmak gerekir? 455 KHz olanların çekirdek yapısı farklı mıdır?
 
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA3IHD - 26 Aralık 2014, 22:14:51
Ferit yoğunluğu farklı olduğu icin sonuclar farkli oluyor. Örnek: 10.7 mhz trafoda 12 tur sarımda 3.2 mikro henri olurken, 455khz de, 12 turda meselâ 15mikro henri oluyor.sarım sayısı Mutlaka 12 tur olmalı, ferit ortada iken 3.2mik.henri olmalı. Aksi takdirde 7mhz de çalışması mümkün değil. Mesela 5 turda 3.2mik. Henri olsa bile çalışmaz. yani hem 12 tur hemde 3.2 mik.henri olacak. Not: 3.2mik henri ferit ortadaki degerdir. Genelde üstte 2 mik henri , altta 4.5 mik henri olarak ölçüyoruz. Birde şu var; sarima uygun ve uygun olmayan muayyenler var. Sizin bahsettiginiz., uygun olmayan muayyen. 73
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 26 Aralık 2014, 22:29:43
12 tur neden kritik? İstenen 3.2uH değeri 12 turda elde etmekle 20 turda elde etmek arasında nasıl bir fark var? Empedans uyumlaştırma açısından mı önemli? Bildiğim kadarıyla trafoda empedans çevrim oranı, sarım sayıları oranının karesi ile doğrı orantılı.
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA3IHD - 27 Aralık 2014, 09:09:37
Elektronikte sarim sayısı enduktansla birlikte önemli. Bunu şöyle deneyin. Bir  osilatör yapın 30 sarım 10mik. henride frekansı 2khz olsun  devre osilasyon yapsın. 5 sarım da 10mh elde edin, osilatör çalışmayacaktır.hatta nüvesiz 50 sarımda 10mh olsun devre yine çalışacaktır. Yani kritik bir sarım sayısı var. Nüve gerekli olan minumum  sarım sayısını sağlıyor.
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA8A - 27 Aralık 2014, 09:42:42
Kıymetli Arkadaşlar,

Muayyen trafolarda sarım sayısı önemli değildir!!!! Rezonansa gelen tarafın istenilen empedansı bulması ve iki tarafın sarım sayılarının karelerinin oranının değişmemesi önemlidir.

Önce muayyenin kondansatörlü yani rezonansa gelen tarafını uygun empedansa getirirsiniz. Kaç turda uygun empedansa geldiği önemli değildir. Daha sonra orijinal olandaki sarım sayılarına bakarsınız. Buradaki sarım sayılarının karelerinin oranından yola çıkarak sizin muayyen trafonun diğer tarafının sarım sayısını çıkarırsınız.

Lütfen http://www.telsizciler.org/index.php/topic,21659.msg75479.html#msg75479 adresindeki mesajıma bir bakın.

73

Bilal Ekmekci, TA8A
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 27 Aralık 2014, 21:25:08
Bu durumda bizim için önemli olan iki tarafta empedans uyumunu sağlamak ve istenilen endüktans değerlerini elde etmek oluyor. Bunu sağladığı sürece sarım sayıları çok da önemli değil.
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1CH - 27 Aralık 2014, 22:09:58
Hulusi   usta (Elektronikte sarim sayısı enduktansla birlikte önemli. Bunu şöyle deneyin. Bir  osilatör yapın 30 sarım 10mik. henride frekansı 2khz olsun  devre osilasyon yapsın. 5 sarım da 10mh elde edin, osilatör çalışmayacaktır.hatta nüvesiz 50 sarımda 10mh olsun devre yine çalışacaktır. Yani kritik bir sarım sayısı var. Nüve gerekli olan minumum  sarım sayısını sağlıyor.)       demişsin   eminim bir projede başına gelen  bir tecrübe den dolayı  bunları  yazmışsın  peki neydi bu hadise anlatabilirmisin bu sonuca varmana sebeb olan olayı merak ettim....   73
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA3IHD - 27 Aralık 2014, 22:38:04
Aynı yukarıda anlattığım olay, osilatörün osilasyon yapması ićin gerekli şartin başında sarım sayısı geliyor. 73
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 27 Aralık 2014, 22:44:02
Sarım sayısı, belli bir endüktansı elde etmek için önemlidir. Ama rezonans formülünde sarım sayısının işlevi yok. Belli bir kapasite ve endüktans belli bir rezonansı elde etmek için yeterli. Bunu bir denemekte fayda var aslında. Aynı endüktansı bir T50-2, 42IF123. FT50-43 gibi değişik nüvelerde farklı sarım sayıları ile oluşturup rezonans frekansının aynı olup olmadığını görmek gerek.
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA3IHD - 27 Aralık 2014, 23:02:56
Lutfen bir osilatör yapıp deneyin. Bakalım olacakmı. Formüller deneylerin sonucudur. Hepinize kolay gelsin. İmza deneyci.... bence bu konu kapanmıştır.73
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1CH - 27 Aralık 2014, 23:12:54
usta sen denemediğin bişeyi söylemezsin bende anlamaya calışıyorum  sen konuyu kapatıyorsun   .....    73
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 28 Aralık 2014, 20:24:19
Hulusi Bey,

Denemeleriniz öyle bir sonuca götürüyorsa buna saygım var, lütfen yorumlarımızı karşı eleştiri olarak değerlendirmeyiniz. Ben bu detayda bir deneme yapmadığımdan kesinlikle böyledir diye iddia edemem. Sadece araştırmalarım ve teorik bilgimle yorum yaptım. İlk fırsatta bir deneme yapmaya çalışacağım ama önce bir osilatör kurmam lazım. Elinde hazır osilatör olan arkadaşlar değişik nüveler ve sargı sayıları ile aynı endüktansı elde edip deneme yapabilseler daha kısa sürede sonuç elde edilebilir. Ben de merak ettim açıkçası.

73
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA3ALS - 28 Aralık 2014, 20:48:37
Q faktörünün önemi belirtilmemiş.Önemli olan endüktanstır. Bir osilatör örneğin aynı endüktansa sahip bobinlerin hepsi ile (arım sayıları ne olursa olsun) aynı frekansta çalışacaktır. Bu bobinlerden birinin Q değeri düşükse o osilatörün çıkı genliği de düşük olur. Belli bir değerin altında da çalışmaz. Ayrıca nüve o frekansa uygun değilse yani RF nüve üzerisinde ısıya dönüşüyorda  o nüve ile yapılmış osilatör de çalışmayabilir.
Özetle farklı geçirgenliğe sahip çekirdekler eğer o frekansa uygunlarsa aynı endüktans için sarım sayıları farklı olur, ama ikisi de iş görür. Transformatör şeklinde sarılmışsa giriş ve çıkış sargılarının oranları aynı olmalıdır.
 
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1LC - 28 Aralık 2014, 22:51:08
Okulunu okumuş olarak bildigim hani derler ya kalın kitaplarda yazılan şu ki rezonanslı devrede  kondansatör degeri dalga boyu pikofarad karşılıgı olmalı aşagı yukarı. Yani 1,8 MHz (160m)-160pf  3,5MHz (80m)-80pf ...(40m)-40pf (20m)-20pf (10m)-10pf. Eger devre osilatör ise kondansator degerini arttırmak gerekiyor.Amaç devre aktif elemanlar transistör entegre lamba gibi kendi degişken iç kapasitesinin etkisini minimize etmek.Bobine gelince mümkün oldukça  fazla tur yapılmalı  bu biriken enerji miktarını arttıır(Q). Çok tur yapmak için kullanılan materielin (kömür) frekansa tavsiye edilen olandan veya bir tık yukarıda olmalı biraz daha fazla tur yapabilmek iiçin. Örnegin bu tiplerde  http://www.amidoncorp.com/iron-powder-toroids/ (http://www.amidoncorp.com/iron-powder-toroids/)   kırmızı yerine sarı renk kullanmak gibi.
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 03 Ocak 2015, 14:23:06
Eskilerde kaldığı söylenen FT703 muayyen trafolar var. Geçenlerde eskileri karıştırırken elime 5-6 adet FT705 geçti. Bunlar FT703 yerine kullanılabilir mi? FT705'i tanıyan var mıdır?

73

Arslan Coşkun, TA1ICA
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1CH - 03 Ocak 2015, 16:45:53
Aynı değil  73
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 04 Ocak 2015, 00:40:16
Merak ettim ve FT705'i söküp inceledim. Primer tarafı üç uçlu, 1-2 arası 7 tur, 2-3 arası 7 tur olmak üzere toplam 14 tur sarılı. 1-3 arasına bağlı kapasite de 48 pF. Sekonder tarafı ise sadece tek tur, bir tel tek tur attırılıp çapraz olarak diğer uca lehimlenmiş.

Primer tarafını kapasiteyi kırarak üstteki nüve yokken boşta ölçtüğümde 3,3uH değer ölçüyorum. Nüve takılı ve sonuna kadar sıkılı iken de 7.4uH oluyor. Sarım sayısını 12-13 değerlerine indirince sizlerin bahsettiği şekilde kullanılabileceğine karar verdim.
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 04 Ocak 2015, 11:43:19
Forty devrelerinde muayyen yanında kullanılan kapasite 150 pF olarak seçilmiş. Şimdi bu FT705 sarımlarına bakınca aklıma şu geldi: FT705'in yukarıda bahsettiğim sarımlarına hiç dokunmadan içindeki 48 pF kapasiteyi çıkarıp Forty devresindeki 150 pF kapasiteyi de 100 pF olarak seçersem Forty devresi çalışmaz mı? Bunu şu sebeple soruyorum:

100 pF kapasite
Primer 14 tur, nüve açık endüktans 3,3 uH --> 8,7 MHz

Primer 14 tur, nüve sıkılı endüktans 7,4 uH --> 5,8 MHz

Bu hali ise frekans aralığı 40m bandını kapsıyor. Sarım sayılarını değiştirmek yerine kapasite değerini değiştirerek (150 pF yerine 100 pF) bizim istediğim frekansta çalışması sağlanabilir. Hatalı düşündüğüm veya hesapladığım bir husus var mıdır? Ne dersiniz?
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1CH - 04 Ocak 2015, 12:09:18
ft 705  bol miktarda varmı bulunuyormu şimdi takıp calıştırırsanız onuda bulamazsak ft703 gibi   boşuna  heveslenmeyelim  bu konu TA2AD Şua hocam nasıl yapıldığını  anlatan bir  açıklama ile başlamıştı biz aylarca omu bumu şumu diye tartışmış ve ceşitli muayenlerle   çeşitli denemeler uzun uzun sohbetler sonucunda   ya Şua başkan doğru söylüyormuşa  dönmüştük sanki inanmadık ve denedik sonuc başa dön
hatta  bir ara sakalımız yokki  bile demişti  Usta  napalım mesele sakal işi değil biz meraklıyız acaba nasıl  oluyor diye kurcalamadan duramıyoruz  sizede kolay gelsin ama önce 705 i tedarik edebilecekmiyiz ha birde hepsini almayın bizede kalsın :)    73
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 04 Ocak 2015, 12:41:35
Söylemek istediğim şu aslında: Biz hep sarım sayıları ile oynuyoruz. IF trafoda primer sargısı 2-5 uH aralığında ise biz istediğimiz bandı kapsayacak şekilde 150 pF olan kapasiteyi değiştirme yoluna gitsek daha uygun olmaz mı? Mesut Bey, hatırladığım kadarıyla Şua Beyin yazısında sizin de bu sarım işleri ve problemleri konusunda bir serzenişiniz vardı. O sebeple söylüyorum. Bizim için doğru bandı filtre ettikten sonra kapasite 150 olmuş, 100 olmuş fark etmemeli.
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1CH - 04 Ocak 2015, 13:10:02
Haklısınız   bir bobin ve bir kondansatör  yanyana eğer hic bir bilgimiz yoksa değerleri hakkında birini sabit tutup diğerini   değişken tutarak ayarlamak . zaten burdada  kondansatör sabit altta biz onu kırıyoruz muayen kömürden ayarlı aynı mantığı tersine cevirmekte mümkün .73
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 04 Ocak 2015, 13:59:42
Şöyle yapılabilir: Muayyen'in ferit çekirdeği orta noktada iken ölçülen endüktans değeri ile 7 MHz rezonans frekansını verecek kapasite değeri tespit edilir ve devreye bu değerde bir kapasite bağlanır. Ardından ferit nüve ile ince ayar yapılarak doğru nokta elde edilir. Bunu bu şekilde sarımlarla oynamadan bir test etmek istiyorum.

73

Arslan Coşkun, TA1ICA
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA8A - 05 Ocak 2015, 09:19:03
Kıymetli Arkadaşlar,

Daha önceki mesajlarda ilgili olmasa da bobinin Q değerinden bahsedilmişti. Eğer bobin değerini tutturmadan kapasite ile oynarsanız istediğiniz frekansta rezonansa getirirsiniz. %99 devreniz de çalışır. Fakat rezonans frekansınızda bobininizin Q değeri de değişmiş olur. Bunun etkisi bobinin kullanıldığı devreye göre değişmektedir.

73

Bilal Ekmekci, TA8A
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 05 Ocak 2015, 13:32:12
Bilal Bey,

Yüzde yüz haklısınız, zira bobinin Q değeri, onun belli bir frekanstaki bant genişliğini etkiler. Q değeri düşerse özellikle SSB gibi darbant çalışmayı gerektiren yerlerde sorun çıkabilir. Bunun için IF trafoyu alıp değiştirmeden kullanırken de, yeniden sararken de bobin değeri ile birlikte Q değerini de ölçmek gerek. Q değerinin istenilen seviyede olduğu durumda rezonans frekansı da tutarsa sorun kalmayacaktır.

Bu QRP veya Forty türevi devrelerde Q değerinin en az kaç olması beklenir, bu konuda belli bir öngörü var mı?

73

Arslan Coşkun, TA1ICA
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 05 Ocak 2015, 16:09:56
Araştırırken TA2LJ 'nin cevabını gördüm, Q değerinin minimum 100 olması gerektiğini iletmiş.

Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1LC - 06 Ocak 2015, 23:10:42
Q değeri düşerse özellikle SSB gibi darbant çalışmayı gerektiren yerlerde sorun çıkabilir- demişsiniz. IF Muayyen trafo  SSB de ki 2,4-3 KHz bantgenişiligide etki etmez .
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 06 Ocak 2015, 23:58:25
Kastım SSB ses bantgenişliği değil aslında. QRP alıcının giriş kısmında yer alan IF trafolar 7 MHz civarında almak istediğimiz bandın seçiciliğini artırmak için kullanılmaz mı? O trafolar sinyal kuvvetlendirme ve empedans uydurma yanında seçicilik için de kullanılıyor diye biliyorum.

Bu Q değeri ile ilgili bir sorum var: Elimdeki IET DE-6000 LCR Metre ile iki IF trafo Q değerini ölçmeye çalışıyorum. İlki 42IF123, primer endüktans değeri 3,9 uH ve Q değeri 0,9 görünüyor (ölçme frekansı 10 KHz). Ölçme frekansı 100 KHz olursa da Q değeri 8,7 oluyor. Bu Q değeri çok düşük geldi. Diğer IF trafo da benzer durumda. Q değerinin frekansla değiştiğini biliyoruz. LCR metre cihazları 100 KHz üstünde ölçüm yapmadıklarına göre elimizdeki IF trafonun 7 MHz frekansındaki Q değerini ölçme şansımız yok değil mi? Bunu hesaplayarak mı bulacağız? Bu arada IF trafoları sökmediğimi ve 12-14 civarında orijinal sargı neyse onunla olduklarını da belirtmeliyim? Ne dersiniz?
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 10 Ocak 2015, 19:11:02
Bu soruyu "ben yaptım oldu" başlığı altındaki yazıya eklemiştim ama benim bir sorum olduğu için buraya yazmanın daha uygun olacağını düşündüm. Soru şöyle idi: Elimdeki IF trafoları sökünce tel kalınlıklarının 0,04-0,06 mm civarlarında olduklarını görüyorum. Elimde bu çapta tel yok. 0,1-0,2mm civarlarında kalınlığı olan tellerle trafoyu sarsam çalışma açısından bir fark (olumsuz bir durum) olur mu? Tel kalınlığı arttıkça tel direnci düşeceğinden bobin Q değeri artacaktır ama QRP devresi için nasıl bir etkisi olur bilemedim. Sargının sığması açısından sorun gözükmüyor, biraz önce 0,1mm telle 12 turu rahat sarabildim. Sitede bu konuda aramama rağmen bir konu bulamayınca soru olarak gündeme getirmek istedim.

73

Arslan Coşkun, TA1ICA
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1LC - 10 Ocak 2015, 20:15:25
 Telin çapı daha kalın ise 12 turdan fazla gerekecek aynı enduktansı  tamamlamak için . Q faktör bu muayyen trafolardan beklemek hayal olur.  İyisi tor+trimerkondansatör kullanınız. Bildiginiz T-50-2, T-50-6 gibi.Bulmak kolay. Yuksek Q garantiniz olur. Q ölçum aleti biraz lüks kaçar bizim amatör bütçemize :)
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 10 Ocak 2015, 21:08:15
Hemen sıcağı sıcağına bir test yaptım, tüm arkadaşlara ışık tutacaktır.

Birebir aynı iki IF trafo aldım. Her ikisinin de nüvelerini ve kapasitelerini çıkardım, sadece bobin kaldı. Bu durumda iken her ikisinin de primer endüktansını ölçtüm, 4.63 uH idi. Bu iki trafodan birinin primer sargısını tamamen söktüm, 18 tur çıktı. Tel kalınlığı ise 0.08 mm idi. Bu trafoya 0.12 mm telden aynı sayıda 18 tur sargı yaptım. Ölçüm yaptığım 100 KHz'de bu iki trafonun primer değerleri şöyle:

Orijinal nüvesiz trafo için:
Primer endüktansı: 4.63 uH
Q değeri: 5.81
Direnç: 0.494 Ohm

Yeniden sarılan trafo için:
Primer endüktansı: 4.63 uH
Q değeri: 8.44
Direnç: 0.461 Ohm

Buradan görülebileceği gibi tel kalınlığı endüktansı etkilemedi, Q değeri arttı. Bu durumda nüvenin alabileceği en kalın telle sarmak avantaj sağlıyor. Ama bu durum QRP devresine nasıl yansır bilemiyorum, üstatlardan bunu soruyordum aslında.
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1CH - 10 Ocak 2015, 21:34:11
 Merhaba , qrp ile ilgili muayenler hakkındaki sayfaları okudunuzmu ?  . orada Bilal amcanın sardığı muayenlerin  muayenin içerisinden cıkan telden  biraz daha kalın olduğunu göreceksiniz. Bende muayenleri sararken , icerisinden cıkan değil elimde önceden olan biraz daha kalın teli kullanıyorum .

Aynı tarifteki gibi sarıp sonradan ölcüyorum  lc metre ile ve fevkalade çalışıyor  .  73
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 10 Ocak 2015, 22:14:30
Bu durumda 0.1 mm ile sarmaya devam edeyim. Hatta biraz önce aşağıdaki ürünü sipariş ettim. 10 adet 15 m'lik 0.1mm bobin teli kargo dahil 3.60 USD.

http://www.ebay.com/itm/121314207083?_trksid=p2060778.m2749.l2649&ssPageName=STRK%3AMEBIDX%3AIT
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 10 Ocak 2015, 22:58:37
Son yaptığım ölçüm, sondan dördüncü mesajımdaki Q konusunda düşündürdü. Ben elimdeki LCR metre ile 100 KHz'de Q değerini 5.81 olarak ölçmüştüm. Bir bobin için Q formülü

Q = 2*pi*f*L/R

olduğuna göre bobinden ölçtüğüm R, L ve frekans değerleri ile hesap yaptığımda cihazın bana gösterdiği Q değerini elde edebiliyorum. Ama bu, 100 KHz'deki Q değeridir. Ben 7.1 MHz'de Q değeri ne olur diye bakacak olursam yukarıdaki Q formülünde L ve R aynı, frekans 71 kat arttığına göre Q değeri de 71 kat artacaktır, bu durumda 7.1 MHz'deki Q değeri 71*5.81 = 412 ediyor. Yani bu bobin için 7.1 MHz'deki Q değeri 412 olacaktır diyebilir miyiz? Elimdeki cihaz bu frekanstaki Q değerini göstermiyor. Bunu o frekansta bir LC devresi ile ölçmek gerek, biraz daha zahmet istiyor.

73
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1LC - 11 Ocak 2015, 10:48:37
Ben 412 Q degeri görmedim duymadın en kralı 200-300 olabilir o da bu metal ekran kaplamalı mıayen bobinlerde degil. Neyse kolay gelsin.
Başlık: Ynt: IF MUAYYEN TRAFO
Gönderen: TA1ICA - 11 Ocak 2015, 11:37:14
Yüksel Bey,

Haklısınız, bu değer bana da çok yüksek geldi. İşin teorisinden giderek hesapla bulmaya çalıştım ama bu bize doğru sonucu göstermeyecek. Yanlış anlamayın, bu böyledir diye diretmiyorum, ifadenizden hissettiğim hafif yollu sitem üzerine bunu söylüyorum. Burada hep birlikte deneysel yöntemleri de kullanarak en doğru bilgileri elde etmeye ve paylaşmaya çalışıyoruz. Farklı frekanslarda Q değişimi konusunda net bir kaynak ta bulamayınca şimdi gerekli parçaları temin edebilirsem aşağıdaki linkteki ölçüm yöntemi ile gerçekten çalışmak istediğim frekanstaki Q değerini doğrudan ölçeceğim. Elimde MFJ-259b anten analizörü var, diğer parçaları temin etmek te zor olmasa gerek. Parçaları temin edip deneme yapınca son durum bilgisi ileteceğim.

http://www.ad5x.com/images/Articles/QmeterRevA.pdf

73

Arslan Coşkun, TA1ICA