Radyo Amatörü TELSiZCiLER için bir site
Ana Sayfa => Haberiniz var mı? *** => Konuyu başlatan: TA8A - 26 Temmuz 2013, 18:01:51
-
Kıymetli Arkadaşlar,
Bu devrenin hikayesi eskiye dayanıyor. 1984 gibiydi. Bazı osilaskoplarda Component Tester Devresi o zamanda bulunmaktaydı. Bendeki osilaskopta bu devre yoktu. Gökhan arkadaşımız (TA8G) ile bu konuyu çalışmaya başladık. Acaba bu devrede hangi entegre devreler kullanılır. Yapısı nasıldır diye biraz araştırdık. Bu arada bu devreyi hiç yarı iletken olmadan yapabilirm dedim. Ve bahse girdik. Aşağıdaki devre bu çalışmamın sonunda çıkmıştır. Hiç yarı iletken yoktur. 30 yıldan beri kullanmaktayım. Çok faydasını gördüm. Bu devreyi kullandığımdan normal ölçü aletleri ile yarı iletken ölçümünü yapmakta zorlanıyorum.
Bu devre ile bacaklarını ve tipini bilmediğiniz bir transistörün hem bacaklarını bulabilirsiniz, hem de PNP mi NPN mi onu bulabilirsiniz. Zenerin voltajını ölçebilirsiniz. Hatta yaklaşık olarak direnç değerlerini hesaplayabilirsiniz.
Bu devrenin kalibrasyonu şöyle yapılmaktadır. X çıkışı osilaskobunuzun X girişine (genelde 1. kanal) Y çıkışı ise osilaskobun Y girişine (genelde 2. kanal) bağlanır. 1. Kanal (X) ve 2. Kanal (Y) voltaj kademesi 5V/div yapılır. Prob uçları kısa devre edilir, bu durumda dikey bir çizgi oluşur. Xpos düğmesi ile bu çizgi gridin tam ortasındaki çizgi ile çakıştırılır. Daha sonra Prob uçları arasına 1K direnç bağlanır. Devredeki pot ile ayarlayarak ekrandaki çizginin tam 45 derece açı yapması sağlanır. Yani çizgi gridde geçtiği her karenin köşegeni olacaktır. Böylece X eksenindeki her kare 5V. Y eksenindeki her kare de 1 mA olacaktır.
Hele bir yapın ve kullanmaya başlayın. Sorularınızı o zaman beklerim.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Kıymetli Arkadaşlar,
Bu devreyi daha önce adaptör kutularına monte ediyordum. Altınkaya'dan getirdiğim kutuya monte edince daha bir güzel durdu. Trafoyu ise eski bir şeylerin içerisinden söktüm. Aşağıda resimlerini bulabilirsiniz.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Güzel olmuş, elinize sağlık.
Bir aralar elektronik dergisinde bu konuda bir yazı dizisi okumuştum, sanırım bu eğrilerin adına ecnebiler "Lisajous Eğrileri" diyordu. Yine de çok emin değilim, fizikçi arkadaşlar daha doğrusunu bilir.
-
Ahmet Mete Bey,
Lissajous eğrilerinin görünümüne aşağıdaki linki tıklayarak ulaşabilirsiniz.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Lissajous_animation.gif
Bu devre Lissajous eğrileri çizmiyor. Zaten Lissajous eğrileri çizmek için bir devreye ihtiyaç duyulmamaktadır. İki sinyalin birisini osilaskopun X diğerini ise Y girişine bağlamakla Lissajous eğrilerini elde edersiniz.
Bu devre problar arasında bulunan parçanın, devrenin akım gerilim eğrisini çizer. X ekseni gerilimdir, Y ekseni akımdır. Bu devre kullanılarak birisi arızalı iki kart çok rahat karşılaştırılıp arızalı bölüm ya da elemanlar bulunabilir. Osilaskopu olan arkadaşlar bu devreyi yapıp kullanırlarsa bana çok dua ederler.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
ALLAH razı olzun Bilal bey .
-
Mesut Bey duaya başladığına göre acaba yapmış mıdır?
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Teşekkürler.Bende enkısa zamanda yapacağım vede bir amatör arkadaşa hediye edeceğim.
-
Bilal bey sizden aldığım skopda bu özellik var olduğu için devreyi yapmadım ama aldığım günden beri bir cok devreyi karşılaştırdım cok enteresan bir ölcü şekli eskidende biliyordum ama ne yalan söyleyeyeim üzerine cok kafa patlatmamıştım
cıkan şekiller bir birinin ya aynı yada cok benzeri cıkıyor arızalı yada eksik malzeme varsa şekil değişiyor .bu arada alternatif akım vererek ölcüyor 9v akımıda led yakacak kadar bu arada ledler alternatif akımdada ışık veriyor bunuda öğrenmiş oldum . Başka ne yapabiliriz bu ölcme tekniği ile . 73
-
Bilal Bey
probları kısa devre yapınca ilk resim
probların uçlarına test için 1 kohm direnç baglayınca ve trimpot dediğiniz gibi ayarlandıgında osiloskopta ikinci resim elde ediliyor İkinci resimdeki ekran ayarı doğrumudur ?
73..
-
resimler
-
Hakan Bey,
Kısa devre olayı tamam. 1K bağladığınızda bir şey söyleyebilmem için 1. ve 2. kanalın komütatörlerinin kaç Volt/div kademesinde durduğunu bilmem lazım. Yine de her iki kademeyi de aynı yaparsanız, mesela 5Volt/div. bu eğri yatayla tam 45 derece açı yapacak şekilde ayarlanması lazım.
Yalnız yukarıda "Böylece X eksenindeki her kare 5V. Y eksenindeki her kare de 1 mA olacaktır." yazmışım. Buradaki 1mA değil, 5 mA olacak.
Şu anda bir şey yapmadan da kullanmaya devam edebilirsiniz. Bir transistörün çeşitli bacaklarına bakmaya çalışın. Zener diyota bakmaya çalışın. Bir direnç ve diyotu seri bağlayın, paralel bağlayın. Çıkan şekilleri yorumlamaya çalışın. Hatta burada paylaşabilirseniz çok iyi olur.
Elinize sağlık.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bilal Bey Teşekkürler
Skopta x ve y 5v/div de iken 2n2222 ve 1n4007 ile yaptıgım denemelerde aşagıdaki resimlerde görülen şekilleri elde ettim.
Fakat bu şekilleri elde ederken skopta x ve y nin düğmelerine basıp dual olarak degil ''add'' düğmesine basarak elde ettim
x ve y düğmelerinin her ikisine de basıp dual olarak devreye aldıgımda başka türlü şekiller elde ettim
tüm resimler sadece add düğmesine basılı iken çekildi
73..
-
Hakan Bey,
Bizim cihazın çalışması için osilaskopun X-Y modunda olması lazım. Sizin osilaskopun kitabına ve yakın çekim resmine ulaşamadım. Fakat bir yerde X-Y modu olması lazım. A-B Time /Div komütatörünün en soldaki kademesi olabilir. Ayrıca A ve B girişlerinin de DC pozisyonda olması lazım. Bu durumda iken probları kısa devre etmediğinizde yatay bir çizgi çıkar. Bu yatay çizgi ekran çerçevesi içerisinde kalacak şekilde X yazan kanalın Volts/Div. komütatörü ile ayarlayalım. Sonra probları kısa devre edelim. Dikey çizgi çıkacaktır. Bu defa da Y yazan kanalın Volts/Div. komütatörü ile dikey çizgi ekran içerisinde kalacak şekilde ayarlayalım. Eğer probları kısa devre, açık devre yaptığımız sırada çizgi sağa sola veya yukarı aşağı kayıyorsa A ve B girişleri DC pozisyonunda değildir.
Sizin resimlerde girişler AC pozisyonda gibi, osilaskop ise X-Y modunda değil gibi görünüyor.
İyi çalışmalar diliyorum.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bilal Bey tekrar iyi çalışmalar
Dogrudur bendeki skoptada x-y kademesi a-b/div komitatörünün en solundaki kademede
Bende ilk resimleri bu kademede elde etmiştim fakat x-y girişleri ac deydi
şimdi her iki girişi dc ye getirdim problar kısa devre degilken ekrandaki çizgi yatay degil 45 derece acılı
(belki bir yerde skobun ayarları ile ilgili hata yapıyorum). Propları kısa devre yaptıgımda çizgi dik hale geliyor.
x-y girişlerinin her ikiside dc de iken 2n2222 transistörünün önceki resimlerdeki ölçüm sırasıyla tekrar ölçtüm ve bu resimleri elde ettim
73..
-
Bilal bey birde bu üç fotografdaki görüntüleri elde ettim
73..
-
Hakan Bey,
Son resimlerde yatay duran çizgiler hariç diğerleri doğru. Yani Base kollektör bir L harfi, beyz emitör L harfinin yatay çizgisi aşağıya doğru kırılmış şekilde gibi. Acaba osilaskop üzerindeki düğmeler basılınca hem X-Y hem de diğer modda çalışıyor olabilir mi? Şu düğmelerle bir oynamayı denerseniz iyi olur. Ayrıca Volt/div ayarlarının her ikisi de 5 V/div olursa iyi olur. Sağlam görüntüleri alalım, daha sonra gördüğümüzün ne olduğunu yorumlamaya başlarız.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bilal Bey
Resimlerdeki görüntüleri x ve y nin her ikiside 5v/div de iken elde ettim
Belki bir yerde eksik bir şey yapıyor olabilirim. Bu konu ile ugraşmaya her zaman fırsat bulamıyorum
fırsat buldukca ugraşırım.
73..
-
Hakan Bey,
Volt Div. kademelerini değiştirince çizgilerdeki genişleme ve daralmayı takip edebiliyor musunuz?
73
Bilal, TA8A
-
Bilal bey tekrar merhaba
prop uçları açıkken sadece yatay çizgiyi elde ettim ve 2n2222 ve bir başka transistörü test ettim son bulduguma yakın görüntüler çıktı fakat resimlerini almaya zamanım müsait olmadı
fırsat buldugumda başka denemelerde yapacam.
73..
-
İnternette gezinirken rastladığım konu ile ilgili bir video...
http://www.youtube.com/watch?v=Gwo3pEH7hUE
73,
Mustafa , TA2EY
-
Bilal Bey:
Bu ölçümlerde bi gariplik varmı?
Hata var ise nerede?
1 K 5v div
(https://lh4.googleusercontent.com/-NaPCI8cy8DY/U3386QsJAkI/AAAAAAAAE9U/xzOg6eg-VgI/w1278-h852-no/DSC_0195.JPG)
1K 10v Div
(https://lh3.googleusercontent.com/-3lQJulcalLA/U3386A9poTI/AAAAAAAAE9M/aXpMLIlJZsg/w1278-h852-no/DSC_0196.JPG)
BD139
(https://lh6.googleusercontent.com/-Pq8uWS6CGOM/U3386ZwfThI/AAAAAAAAE9Q/uGQ1-386RRs/w1278-h852-no/DSC_0197.JPG)
(https://lh6.googleusercontent.com/-AQ7VS8k58iM/U339s5gXk9I/AAAAAAAAE9o/w3s2yJ8YKTE/w1278-h852-no/DSC_0198.JPG)
IRF 730
(https://lh6.googleusercontent.com/-TepkCmCbUos/U339sh-mhvI/AAAAAAAAE9k/XQYosOw-uoY/w1278-h852-no/DSC_0199.JPG)
(https://lh6.googleusercontent.com/--KTwVgDcOPw/U339tSIdBsI/AAAAAAAAE9s/E6R2N0BGXkU/w1278-h852-no/DSC_0200.JPG)
(http://)
-
Hocam,
1K doğru. Fakat kanal1 ve kanal2 coupling seçeneğini DC yapmak lazım. O halde bir dener misiniz?
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bilal Bey:
Dediğiniz gibi DC yapınca şu sonuçları elde ettim.
Soru soruyu doğuruyor ama ben bir sey daha soracağım burada..
Son iki resimdeki 2SC2879 iki ayrı transistör..
Ölçümdeki bu küçük farklılık ( sol uçtaki) ne anlama geliyor?
73
(https://lh3.googleusercontent.com/-hYrSW7TSThY/U34KXNgktNI/AAAAAAAAE-w/EQHcTGDrR7w/w1278-h852-no/DSC_0189.JPG)
(https://lh4.googleusercontent.com/-mdS5jwxw6yo/U34KWxWAPtI/AAAAAAAAE-s/zdKVJBKyEN0/w1278-h852-no/DSC_0190.JPG)
(https://lh4.googleusercontent.com/-o8mK3wPH_BY/U34KVhdbh7I/AAAAAAAAE-o/eINTLaQ3SsE/w1278-h852-no/DSC_0191.JPG)
(https://lh4.googleusercontent.com/-EifBfSG_6cw/U34KihIF_yI/AAAAAAAAE_E/DGvhMO5FEsQ/w1278-h852-no/DSC_0194.JPG)
(https://lh3.googleusercontent.com/-5Pn4rAeTw5g/U34KfhuS6sI/AAAAAAAAE-4/khKfCCxnkQc/w1278-h852-no/DSC_0192.JPG)
(https://lh5.googleusercontent.com/-Bd4LQadnzBs/U34Kix_1IgI/AAAAAAAAE_I/1h_BneN98kc/w1278-h852-no/DSC_0193.JPG)
-
Mehmet Hocam,
1- Sizin osiloskopta şu durumda her kare sağa sola doğru 1 Volt olarak görünüyor. Bunu kanal Volt/div komütatörleri ile artırıp azaltabiliyor muyuz? Bir dener misiniz. Çünkü her kareyi 5 Volt yapabilirsek şekiller daha anlamlı olacak. Yapamaz isek başka bir yolunu arayacağım.
2- Önce diyot ölçtüğünüz resim ile başlayalım. Eğer siyah ucu katoda, kırmızıyı anoda bağlarsanız aşağıya inen ucun yukarıya döndüğünü göreceksiniz. Her kare 1 Volt olduğundan, yukarıya dönen ucun X ekseninde 0,6 volt civarına denk geldiğini göreceksiniz. Bu değer ölçtüğünüz diyotun iletim sırasındaki gerilim düşümünü gösterir. Bir tane 5 volttan düşük değeri olan zener diyot ölçtüğünüzde, bu defa geriye doğru aşağıya ikinci bir uç çıkacaktır. Eğer ölçtüğünüz zener 3,3 Voltluk ise, aşağıya dönen bu uç dördüncü karenin üçte birinde olacaktır. Eğer her kareyi 5 Volta ayarlayabilirsek, 20 volta kadar olan zener diyotların değerini ölçebilir hale geleceğiz.
3- Bu ölçtüğünüz diyot sağlamdır. Sağlam olmayan diyotun nasıl bir eğri çizdiğini görmek istiyorsanız, bu diyota 1K direnci bir defa paralel, sonra da seri bağlayıp ölçün. Çıkan eğrileri bizimle paylaşırsanız memnun oluruz.
4- Transistörlere gelince. Transistörü biri zener, biri normal iki diyotu ters olarak seri bağlanmış olarak düşünürseniz iş kolaylaşır. Fakat bu seri bağlamada PNP transistör tipinde katotların, NPN transistör tipinde de anotların birleştirildiğini düşünün. Beyz emiter arası zener diyot ölçümü gösterir, Beyz kollektör arası normal diyot ölçümü gösterir. Kollektör emiter arası ise 0,6 volt iletim kısmı olmayan zener diyod gibi görünür. Kolektör emiter ölçerken parmağınızla kolektör beyzi kısa devre yaptığınızda, diğer tarafın iletime geçtiğini görürsünüz. Şeklin yarısı direnç gibi davranarak yukarı çıkar.
5- BD tipi transistörünüz muhtemelen sağlam. Bacaklarını BCE olarak kabul ettiğimizde PNP gibi görünüyor.
6- 2SC lerde ise şüphedeyim. Birinci resimde beyz emiter arası ölçümü normal. Her kare 1 volt sebebiyle ters iletim tarafı gitmiş sınıra dayanmış. Son iki resimdeki kollektör emiter ölçümlerinize dayanarak bu iki transistörün kollektör beyz arasının kısa devre olduğunu düşünüyorum. Çünkü kollektör emiter ölçümünde 0,6 volt iletim görmek normal değil.
Fakat öncelikle 1 nolu paragrafta belirttiğim şekilde her kareyi 5Volta çıkarabilirsek ölçümlerimiz daha iyi şeyler ifade eder.
Kolay gelsin.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
merhaba bilal bey nasılsınız.
benim osilaskop hitachi v-212 20mhz çişt izli.
bu kompenent devresini bende yapıp bu osilaskopta kullanabilirmiyim.
73
de ta7bb
-
Ömer Bey,
Osilaskopunuzda X-Y modu var ise kullanabilirsiniz. Ben internetten resimlerine baktım, sizin osilaskopta X-Y modu var görünüyor.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bilal abi merhaba.
cihazı en sonunda elimde bulunan malzemelerle yaptım.
1. resim : proplar boşta.
2. resim : proplar kısa devre.
3. resim : collector (-) emitre (+) kt802a si npn
4. resim : base (-) emiter (+)
5. resim : cihazımın içten görünüşü.
6. resim : 1kohm calibrasyon tuşu ile 45 derecelik açı
-
Serdal Bey,
Ellerinize sağlık. Güzel olmuş. Yalnız osilaskopa giren X ve Y uçları ters. X ve Y uçlarını yer değiştirir misiniz? Bir de sizin osilaskop analog olduğu için R2 ve R3 dirençlerini iptal edebilirsiniz. O durumda 1K ölçümünde çizgideki eğrilik gidecektir.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Daha ileri bir versiyonunu yapmak isteyenler için: http://www.changpuak.ch/electronics/Curve_Tracer_advanced.php
sağ tarafta PDF olarak baskı devre ve diğer ayrıntılar var.
-
Bilal abi;
ben osiloskop kullanmasını hiç bilmeyen biriyim sırf merakım için 2inci el aldım. multi metreyle yarı iletkenleri ölçmek gerçekten büyük problem (özellikle rf transistörler) sizin sayenizde skopla sağlıklı ölçüm yapmayı öğreneceğiz abi bu değerli bilgileri bizlerle paylaştığınız için çok teşekkür ederim.
R2 VE R3 dirençlerini iptal ettiğimde bu sefer 45 derece calibrasyonu yakalayamıyorum ve düz yatay çizgi yatay ''S'' şekli alıyor çeşitli dirençlerle deneyerek (4.7 k , 2.2 k ,1.2 k , 1 k ve 470 r ye kadar düşürdüm yinede düzeltemedim.
akım trafosu kafamı karıştırdı ac 2*12=24 volt olacak değilmi?
saygılar selamlar 73
-
Serdal Bey,
Ayar potunun dışarıda olması gerekmiyor. Bu ayarı bir defa yapıyorsunuz. O sebeple test için kullanılan 1K ya ve bu 1 K yı devreye alan düğmeye de lüzum yok. Bu düğmeyi iptal edin. 1K yı uçlara siz tutturun ve öylece bir bakın. Bu düğmede sorun olabilir. Resimden takip etmeye çalıştım. Fakat bir kaç bağlantı kablosunu takip edemedim. Osilaskop ile ölçüm yaparken S çıktığı durumda osilaskopun tüm tuş ve komütatörleri görünecek şekilde bir fotoğraf çekerseniz osilaskopun ayarlarına da bakalım.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bilal abi olayı çözdüm :) çok teşekkür ederim.
-
Bilal bey , radyo amatörüne yetebilecek bir osilaskop nasıl bir şey olmalı ? Hangi özellikleri olmalı ? Osilaskoplarda frekans ne işe yarar ? 73 ..
-
Ahmet Bey,
Osiloskopta seçim kriterleri temelde şunlar:
1- Ölçebileceği maksimum frekans
2- Örnekleme sayısı
3- Kanal sayısı
Sizin uğraşacağınız devreler 25 MHz altında ise 25 MHz bir osiloskop işinizi görecektir. Böyle bir osiloskopta örnekleme sayısı frekansın en az 5, iyi durumda 10 katı olmalıdır. Kanal sayısının ise en az 2 olması gerekir. Ama 10m bandı da önemli derseniz, bu durumda daha yüksek frekanslı bir ürün seçmeniz gerekir, bütçe de yükselecektir.
73
-
Arslan bey teşekkür ederim , Osilaskop frekansı ölçüm yapılabilecek devre frekansını işaret ediyormuş bunu ve diğer yazdıklarınızı bilmiyordum , örnekleme ile neyin kast edildiğini de bilmiyorum ama nette araştırayım biraz. 73
-
Ahmet Nevzat amca,
20-30 MHz arası iki kanallı bir osilaskop ile component tester devresi bir amatörün işlerinin %90 ını halleder. BİTLİK'e baktım http://www.telsizciler.org/index.php/topic,31869.0.html adresinde bir tane satılıyor.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bilal Abi teşekkür ederim , eski resmimi profile tekrar koymak mümkün değil mi ? 73
-
Alternatif olarak linkteki komponent test özelliği olan osiloskop ta tercih edilebilir.
http://www.direnc.net/CA620T-KOMPONENT-TESTLI-2X20-MHZ-OSILOSKOP,PR-18396.html
73
-
Pc osiloskoplar aynı işi görüyor mu ?
-
Onlar da iş görür ama benzer özellikleri aramanız şartıyla.
-
Nevzat Bey,
X-Y modu var ise olur.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bilal kaptan çok teşekkür ederim , gençlik gibisi yok ! Aslında şaka yapmıştım ama böylesi daha güzel oldu ...
-
Nevzat Amca,
Önceki fotoğrafınızı 2000 bilmem kaçtaki arşivden çıkardım. O sebeple bir kaç gün kalsın. Sonra yeni fotoya dönerim.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Dijital skopta mili ohm ölçebilmek için bir metod varmıdır ? Bu devre ile ölçülebilir mi ?
-
Bilgilendirme için çok teşekkürler iyi bir çalışma,