Radyo Amatörü TELSiZCiLER için bir site
Ana Sayfa => Haberiniz var mı? *** => Konuyu başlatan: TA8A - 29 Mart 2012, 18:00:26
-
4:1 balun, siyah Amerikan toroid, 1.2 mm tel ve 1.2 mm misina aralıklı TA8E ve TA8J yapımı.
-
4:1 Balun, Pembe toroid, 1.2 mm tel 1.2 mm misina aralıklı, 6 tur, TA8EN yapımı.
-
4:1 Balun, Pembe toroid, 1.2 mm tel 1.2 mm misina aralıklı, 5 tur, TA8EN yapımı.
(Daha detaylı görmek için lütfen resme tıklayınız)
-
Bilal Ağbi,
Her üç çalışmada başarılı gözüküyor bundan daha iyisi olabilr ama nasıl olur bilelmem. Amidon toroid yüksek frekanslarda daha iyi. Pembe toroid 50 Mhz de problemli gibi. 0-30 arası kullanılabilir. Şimdi sıra 50-300 de kolay gelsin ellerinize sağlık hepinizi kucakladım ve 73's. DE TA8E
-
Orijinal WIMO 4:1 balun
-
Bilal hocam 1:4 Balunun çeşitli materyallere sarılmış örneklerini paylaşmışken bende Elmadağ Elektronik siyah toroide ( 5TL'lik) sarılmış 1:4 örneğinin test sonuçlarını paylaşmak istedim. Kaynak resimlerin altındaki kitaptandan anlaşılacağı gibi By Jerry Sevick W2FMI . Emek By Şevket hocam TA8E ve TA8J, TA8T.
Test sonuçları..
-
Devam
-
Onur Bey,
Elinize sağlık. Sanki buradaki Xs değeri sizin ölçüm sistemindeki krokodil, ara kablo ve potansiyometre düzeneğinden kaynaklanıyor gibi geldi bana. Balunun çıkışına doğrudan 200 ohm bir direnç bağlayabilirseniz Xs düşecektir diye düşünüyorum.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Kıymetli Arkadaşlar,
Yukarıdaki grafiklerde 2 dB'e yakın bir kayıp görmektesiniz. Toroidlerin bu kadar kaybı yoktur. Bu görünen kayıp, test yönteminden kaynaklanmaktadır. Sebebi ise test sırasında farklı empedanslar kullanıldığında Voltage Damping diye bir şey oluyormuş. (Tam emin değilim) Ondan kaynaklanıyor. 50 ohm 200 ohm ölçmede birlikte kullanıldığında 1.94 dB kadar bir voltage damping'den bahsediliyor. Bu kadar düzeltme yapınca kayıplar makul seviyeye geliyor. Bu durumda, siyah amerikan toroid'de kayıp neredeyse sıfıra yakın. Pembe toroidde ise maximum 0.07 dB'e kadar çıkıyor. Aslında bu da çok küçük bir rakam. Bundan yola çıkarak hesaplarsak. Yani dB=20 log P1/P2 formülünü kullanırsak kayıp 1000 Watt'da 8 Watt gibi çıkıyor. Emin olmak için iki tane 1:4 balunu arka arkaya bağlayarak test yaptım. iki balunun toplam kaybı en fazla 0,67 dB çıktı. Aşağıdaki grafikten görebilirsiniz. Kaybı aynı formülle Watt cinsinden hesaplarsak bu defa 100 Watt'a 4 Watt gibi çıkıyor. TA8J Yücel Bey ile TA8E Şevket hocamın Wattmetre kullanarak yaptığı testlerde de buna yakın bir sonuç çıkmış.
Pembe toroidde ve siyah toroidde empedansın yüksek frekanslara doğru düştüğü görülmektedir. (200 ohm çizgisi, pembe renkli iz) Bu durumda bir test yaptık. TA8EN İrfan hocama rica ettim ve bir tane pembe toroidle 5 tur sardı. Onun grafiği de ilk mesajlarımda var. Bu durumda 200 ohm çizgisi biraz daha düzeldi ve yukarı frekanslarda empedans düşmedi. 5,5 (Beşbuçuk) tur sarılabilirse daha uygun bir balun elde etmiş olacağız. TA8EN İrfan hocama "Hocam bir tane de beşbuçuk turluk balun sarsan da denesek" diye söyledim. Bana garip garip baktı.
Pembe ve mavi empedans çizgilerine gelirsek. Pembe olan 200 ohm, mavi olan ise 12,5 ohm izidir. Pembe olan iz, testler sırasında kullandığımız 50 ohm yükün balunun oranı 1 olan girişine bağlandığındaki durumunun 4 oranlı tarafından ölçümünü göstermektedir. Yani 50 ohm dört ile çarpılıp 200 ohm civarı bir değerde görülüyor. Frekansa göre maksimum değişim %4 oluyor. Mavi iz ise 50 ohm yükün 4 oranlı çıkışına takılıp, 1 oranlı girişinden ölçümünü göstermektedir. Yani 50 ohm dörde bölünüyor ve 12,5 ohm civarında bir değer elde edilmesi bekleniyor. Buradaki değişim ise çok fazla. %234 (Yüzde ikiyüzotuzdört) Bu sonuç ise şunu kanıtlıyor. Balunların 1:4 1:6 gibi söylenmesi ve anılması yanlış. Eğer böyle olsaydı 12,5 ohm civarında olması gereken mavi çizginin %234 oynamaması gerekmekteydi. Balunların 1:4 !:6 olarak anılması yerine, 50:200, 50:300 gibi giriş çıkış empedansları ile anılması daha doğru olmaktadır. Farklı bir açıdan anlatırsak, 1:4 balunun 4 oranlı çıkışına 50 ohm bağladığımızda, 1 oranlı girişinden hep 12,5 ohm'a yakın bir değer görmemiz gerekir. Ama göremiyoruz. Eğer 50 ohm yükü doğru olan tarafa takarsak ancak o zaman diğer uçtan neredeyse 200 ohma çok yakın değerler okuyabilmekteyiz. Yani 50/200 ohm olarak yapılmış bir balunu 25/100 veya 100/400 olarak kullanamayız. Eğer bizim 1:4 oranlı fakat giriş empedansı 100 ohm olan bir baluna ihtiyacımız var ise bu balunu sıfırdan tasarlamamız gerekir. Nasıl olsa orn aynı diye herhangi bir 1:4 balunu kullanamayız.
Sağlıcakla kalınız.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bilal bey;Ben Pembe toroid üzerine 5 tur 1.2 mm tel ve misinayla sardığım sarımlarda,5 turda Xs değerleri yuksek çıkıyor.(Xs 2 den aşağı düşmüyor)Omaj en düşük 49 ohm oluyor.6 tur sardığımda ise Xs değeri 1,8-30 mhz.arası 0 (sıfır), omajı 1,8 mhz de 49 diğer bantlarda 50-52 ohm.Bizim ölçümlerde hatamı var yada bizim ölçüm yaptığımız cihazlarmı yetersiz?73s
-
Selamlar. Anaizör için bir adet N konnektör bozup testlerde kullanmak için bir düzeneğim mevcut ama nereye koydum bulabilseydim resimleri o şekliyle çekip paylaşacaktım olmadı söylediklerinize katılıyorum.Hatta çıkışa bağladığım dirençten bile değerlerin değiştiğini gördüm. Konu açılmışken 1:9 yapıp test edip iyi noktaya gelmiş çalışmalar var ise bir başlıktada arkadaşlar paylaşırsa bilgi alırdık. 1:9 da band genişliğini açma çok zor gibi. Şimdi Şevket hocama yaptığın şu çalışmaları yayınla diyecem bana yok öyle beleş bilgi biraz çabala sar boz diyeceğini biliyorum. O yüzden Şevket hocama öyle bir teklifte bulunmuyorum. Emeği geçenlerin eline sağlık. Bu arada Network Analyzeriniz hayırlı olsun iyi günlerde kullanın.
-
Murat Bey,
5 turdaki Xs değerinin artması ve benim grafikler!!! Bu konuda bakalım TA8E Şevket hocam ne diyecek. Eğer bir şey demez ise oturup ders çalışmam gerekir demek ki.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Arkadaşlar,
Gedin evinize oturun maç seyredin ne işiniz var telle falan. Ben amatörlüğü bıraktım herkes bana deli muamelesi yapıyor. Yan komşum İhracata başladınmı diye takılıyor. Bu işler normal değil. Facebooka takılın vs. 73's DE TA8E
-
Bazıları SSB sesi duymadan, havyadan çıkan lehim kokusunu almadan, tornavida yankeski tutmadan vazgeçemez, yaşayamaz. Bırakın şimdi face yi falan Şevket hocam söylettirmeyin beni akıllı olan bir balun yapımında biryerlere gelebilmek öğrenmek sonuç almak için sırf sarımda kullanıp attığı bakır tele 1000 TL harcarmı? siz bırakamazsınız bu işi damarlarınızda o zehir varken kanı temizlesenizde boş işlemiş birkere. Neyse siz o çalışmalarınızı yayınlamayın ben yaz tatilinde yanınıza gelip bir şekilde kandırıp alırım sizden. Bu aralar amatörlüğü bırakıp dükkanı kapatan kapatana derken sizde oradan esinlenmiş olamazsınız yoksa o meşhur Yücel abinin dediği antikaları malzemeleri satışa çıkartmış olurdunuz. Yok yenge hanımda benim eşim gibi sinirlendiğinde benim odadaki malzemeleri eskici çağırıp alın götürün gibi fikirleri varsa ve icraata geçirmişse birşey diyemem anca eskici yaşamış derim.
Herşey biryana TA8J yücel abinin işyerinde biraraya geldiğimiz sohbet ettiğimiz günleri özledim. Hepinize kucak dolusu sevgiler..
-
Değerli Arkadaşlarım,
Aslında yazılanların tamamını okumamıştım ne zaman tamamını okudum dayanamadım yazmaya karar verdim.
Aslında ortada tek soru var gibi geldi bana o da Xs değeri meselesi. Daha önce yazdıklarımın bazılarını Bilal Ağbi göstererek arkadaşlara anlatmış. Söylenilen şudur. 1:4 Balun lafı yanlıştır bunun yerine empedans dönüşüm oranlarını söylemek gerekir. Gerçektende doğrudur çünkü 50-200 ohm Balun un tersinden 50 ohm versek 12,5 ohm elde edemeyiz. Jerry Sevick ilk kural olarak transmisyon hattı empedansı, giriş ve çıkış empedanslarının geometrik ortalamasıdır diyor, buna göre 50-200 Balun da hat empedansı 100 ohm 12,5-50 ohm Balun da ise 25 ohm olmalıdır.
Xs meselesi de buradan çıkıyor işte. Malesef 269 Xs değerini mutlak olarak veriyor yani pozitif veya negatif demiyor. Denilen şu: aslında senin hattında 49 ohm var birde buna seri 1 ohm reaktans var. Bu endüktif veya kapasitif olabilir. Hangisi devrede etkin rol oynuyorun cevabı ise gene deneylerden kendini ele veriyor. Hangi reaktansın değeri frekans artıkça artar? Veya Xs değeri frekans arttıkça ne oluyor? Artıyor demek ki 1 ohm civarında bir bobin var devrede.
Peki, neden her iki sarım aynı malzemeyi kullandığı halde her iki sonuç aynı değil? Çünkü herkesin bir yoğurt yeyişi var. Mesela Murat beyin eli ve hat arasına koyduğu misinanın sıklığı bantların sıkılığı vs. vs. Zaten bu durum Bilal ağbi tarafından dolaylı olarak söyleniyor şöyle ki, İrfan hocam 6 turdan 5 tura indirdiğinde Yüksek frekans kısmı düzelmiş ama Xs değeri bozulmamış fakat Murat kardeşimde durum öyle değil. Eğer hat empedansı 100 ohm olsaydı bir problem olmazdı. Eğer hattımızın kayıpsız olduğunu varsayarsak hat empedansı, Zo= kök XL/XC olur. 1 tur azatlığınızda XL düşer ama aynı zamanda XC yani hat arasındaki kapasitede düşer oran aynı kalır. Şimdi Murat kardeşimizin durumuna bakalım. 1 tur azatlığında birazcık XL kalıyor yani kapasite bobini karşılamıyor. Kapasiteye etki eden faktör ise tel arasındaki mesafe ve dielektrik madde. Misinaların aynı olduğunu kabul edersek Murat Bey telleri birbirine yaklaştırmış ve sıkı sarmış (Konya usulü) buna mukabil İrfan hocam ise biraz gevşek sarmış denilebilir. Bence her ikisi de gayet iyi o kadarı Kadı kızında bile olur.
Yeri gelmişken arkadaşlarım görmüşlerdir bazı transmisyon hatları sarmal birbiri üzerine burularak yapılmıştır. Bu durumda aynı mesafeli bir hattın düz ve buruk olması hat empedansını nasıl etkiler?
A)Artar B) Azalır C) Değişmez D) Duruma bağlıdır E) Böyle soru olmaz.
73’s DE TA8E
-
Ben zaten Şevket hocamın cevap vereceğini biliyordum. Ama ne kadar dayanacak onu bilememiştim. Kendine uygun bir şekilde kalkmış bir soru ile de mesajını bitirmiş. Şimdi git, hattı sarmal yaparsan ne olur, düz yaparsan ne olur buna çalış!
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bazı balunlarda bobin telleri üst üste burulmak suretiyle sarılmış,şevket beyin sorusu aklıma bu şemayı getirdi doğrusu sorunun cevabını bende merak ediyorum.Saygılarımla
-
Erhan bey haklisiniz...
Benim 3KW lik fritzel 1:1 Balun oyle sarilmis.
Taktigim gun,700 Watt da yaktim...
Fritzel'e mektup yazdim... adam benim ne hata yaptigimi yanimdaymis gibi soyledi...
Saygi duymak lazim...
Her kilinc bir kin icindir diye bir soz vardir...
Ben ayni anteni iki ayri bant da Tuner devreye sokarak kullanmak istedim... Anten yerine kendimi kandirmis oldum.
Balunu actim, yeniden ayni sekilde " Twist" sardim 1.7 KW ya kadar CW olarak kullandim hala calisiyor.
Selam ve sevgilerimle.
Yasar GOCET
TA3D/VU
-
Değerli Arkdaşlarım,
İlk yazımda İdeal transmisyon hattının empedansını Kök XL/XC olarak belirtmiştim lütfen kök L/C veya kök XL*XC olarak düzeltiniz. Bu yanlışlıktan dolayı özür dilerim. Sorumun yanıtını bekliyorum...73's DE TA8E
Okuyan kimse yokmuuuu?
-
Şevket Hocam,
İki telli transmisyon hatlarında sarmal yaparsak empedans düşüyor. Hatta sarım sayısını ne kadar artırırsak empedans düşmesi o kadar artıyor.
Hürmetlerimle,
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bilal hocam haddim olmayarak İnternette rastlamış olduğum bir uygulama örneğini paylaşmak istedim....Saygılarımla.....
-
Bilal Ağbinin yazış tarzından bir deneme ile sonucu aktardığını düşünüyorum. Evet doğrudur bu durumu kök L/C formülüde söyler. Şöyleki , hat telleri burulursa kapasite değeri artar ve oran küçülür dolayısı ile Z azalır.Burulma biktarı artıkca kapasitede artar dolayısı ile Z düşer tabiiki bunun terside doğrudur yani teller arasındaki mesafe artarsa empedans yükselir. Kalın sağlıcakla 73's DE TA8E
-
Şevket hocam,
Deneme yapmadım, epeyce okudum. Okuduklarımı bir deneme yapan kişinin yazdıkları ile karşılaştırdım, size cevabı yazdım. Durum bundan ibarettir.
Ayrıca sizin yazdıklarınızdan, burulma sebebiyle hat empedansının artmasının, artan kapasite sebebiyle olduğunu da öğrenmiş oldum. Teşekkür ederim.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Murat Özbil amca,
20 m. delta loop uygulamasına baktım. Burada 4:1 balun yerine 75 ohm çeyrek dalga hat kullanarak empedans uygunlaştırılması yapılmış. Bazı loop'larda bu yöntemi kullanıyorlar. Benim bu yöntemi tercih etmememdeki sebep, anteni katlarında kullanamamamdır. Eğer bu 20m delta loop 4:1 balun ile yapılsaydı, 20 metreyle beraber, 10 metrede de kullanılabilirdi.
Eğer bu delta loop resmini aldığınız yazıda var ise empedans uygunlaştırma hattının özelliğini de bilebilirsek iyi olur. Resimde hattın uzunluğu verilmiş her 30 cm de bir tur yaptırılması söylenmiş. Ama kullanılan telin kalınlığı ve izolasyon malzemesini de bilsek çok daha iyi olacaktır. Bakarsınız bazı arkadaşlar bu anteni hemen yaparlar. Loop örneğiniz için teşekkür ederim.
Sağlıcakla kalınız.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Haddim olmayarak başından beri ilgiyle izlediğim konuya bende katılayım, değerli Murat Bey'in resmini koyduğu uygulama sanırım buradaki http://www.qsl.net/kq6xa/antenna/ (http://www.qsl.net/kq6xa/antenna/) ve sayfada güzel uygulamalar mevcut.
Saygılar, 73...
-
Kıymetli Arkadaşlar,
MFJ yapımı, 4:1 balunu test ettim. Sonuç aşağıdadır.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Kıymetli Arkadaşlar,
Elime Orijinal kilowatlık 4:1 balun geçti. Hemen fotoğrafladım ve Network Analyzer ile ölçtüm. Resimler ve sonuçlar aşağıdadır. Sarım hattının empedansını tutturmak için tellerin üzerlerine geçirilmiş teflon borulara dikkat!
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Kıymetli arkadaşlar,
Karşılaştırma için 4:1 MFJ marka bir balunun ölçüm sonucunu aşağıda bulabilirsiniz. (Dikkat pembe çizginin kademesi 10 ohm dur)
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Kıymetli Arkadaşlar,
Hatırlarsınız balunları yaparken sardığımız tellerin hat olarak empedansının önemli olduğunu görmüştük. Bu amaçla yan yana tellerin yani iki telli hatların empedansları ne oluyor diye hesap yapıyorduk. Bunun için kullandığım online hesaplama sayfasına http://www.amanogawa.com/archive/TwoWire/TwoWire-2.html adresinden ulaşabilirsiniz. Bilgisayarınızda Java yüklü olmalıdır.
Bu defa da kalktım 1.5 mm iki teli yan yana bantladım ve network analyzer ile ölçtüm. Ortalama 40 ohm civarı birşey çıktı. Sonra da arasına 1.2 mm misina ekledim ve ölçtüm. 108 ohm civarı oldu. Sonra misinayı çıkardık ve ölçtüm. Son ölçümde bir şey değişmedi. O sebeple iki ölçüm sonucunu aşağıya aktarıyorum.
Yaptım ettim diyorum, telleri bantlayan, sonra arasına misina ekleyen, sonra misinayı çıkaran TB8BMB Mustafa Bozkurt'a da teşekkürü unutmamak lazım.
İyi çalışmalar diliyorum.
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bilal abi bu tür değerli konulara nasıl kolayca ulaşabiliriz bitlikte kolay olarak soru sormadan önce cevap bulmanın tekniği nedir . püf noktası varmı . 73
-
Mesut Amca,
Ana sayfada sağ üstte bulunan ara düğmesinin yanındaki kutucuğa mesela QRP yazarız Ara tuşuna basarız. BİTLİK hemen size içinde QRP geçen mesajları bulur getirir. Ben aradım 230 mesaj buldu. "forty tb5x" diye aradım 7 mesaj getirdi. Bu aramayı ana sayfada değil de bölümlerin içinde iken yaparsanız, aramayı yalnız o bölümde yapar.
İyi aramalar,
73
Bilal Ekmekci, TA8A
-
Bölüm içerisinde sadece bölümde aradığını bilmiyordum. Önemli bir püf noktası teşekkürler 73