Radyo Amatörü TELSiZCiLER için bir site
Ana Sayfa => Haberiniz var mı? *** => Konuyu başlatan: TA5ACC - 23 Şubat 2011, 10:18:02
-
Ne zamandır bu konuda bir şeyler yazmayı planlıyorum. Forumda da tartışılır diye bekliyorum fakat kimseden ses çıkmıyor. En iyisi artık ben gündeme getireyim dedim. Biliyorsunuz ki sayısal sistemler dünya geleceğinin yeni telsiz sistemleri olacaklar. Dünya dijital platformda hızla yol kat etmekte. Peki Türkiye nerede? Sayısal sistemlerin bazı ticari konularda ve askeriyede kullanıldığını biliyoruz. Peki ya biz amatörler? Tetra, P-25, DMR, DPMR gibi dijital sistemler hali hazırda kullanılmakta ve hala gelişim aşamasındalar. Amatörlerin kullandığı D-STAR sistemini de hepimiz duymuşuzdur. Bu konuda çalışmalar ve opsiyonlar hali hazırda ICOM telsizlerde mevcut.
Avrupa D-STAR röle haritası:
http://antrak.org.tr/images/stories/pic_2010/agustos/dstar4-1.jpg
Bu resimde Türkiye'yi tertemiz görmek beni gerçekten üzdü. Malesef ülkemizde hiçbir çalışma yok. Ekonomik zorlukların farkındayım. Hali hazırda analog rölelerimiz için bile ne kadar zorlanıldığını biliyorum.
Sormak ve öğrenmek istediğim şudur. Herkesi teşvik etmiş gibi olmak tabi ki isterim fakat bunun yanı sıra, konuyla ilgili çalışma yapan veya projesi beklemede olan amatör gruplarımız, derneklerimiz veya arkadaşlarımız var mıdır?
Ya da benim bilmediğim ülkemizde bu işle uğraşan, muhabere yapan, hatta röle kurmuş çalıştıran amatör arkadaşlarımız var mıdır? Dijital cihaz almak istiyorum fakat dijital özelliği kullanamayacağımdan ötürü bekletiyorum.
Konunun aktif olmasını, forumda dijital telsiz haberleşmesi ile yazıların da görünür olmasını dilerim. Herkesi paylaşıma, katılıma, olumlu yoruma bekliyorum.
Umarım yakın zamanda biz de bu konuda Avrupa'ya yetişir ve çalışmalara başlayabiliriz. Herkese iyi günler dilerim.
-
Ben bu konuyu epey araştırdım hatta bitlikte başlık bile açtım ancak sonucunda tek elde ettiğim amatör telsizci kriptolu görüşemez temasında gelen mesaj ve maillerdi. Konuyu bilmeyen kişiler sayısal görüşmeyi kriptolu sanıyor ve kendi ellerine ne geçecek bilmiyorum ama ellerinden geldiğince taş koymaya çalışıyorlar. Yada sanırım dijital sistemlerin pahalı olduklarını bildiklerinden Türkiye'nin bu konuda gelişmesini istemiyorlar.
Kendim bu konuda birkaç çalışma yaptım, sesi dijitale çevirip aktarmayı başardım ancak hem kullandığım işlemcilerin yavaş olmasından hemde telsiz üzerinden dijital modülasyon olmadan aktarabileceğiniz dijital data hızının yeterli olmamasından dolayı ses çok boğuk ve anlaşılmaz çıkıyordu. Sesi sıkıştırmak için birkaç algoritma denediğimde ise bu sefer işlemciler çok yavaş kalıyor ve bu yüzden ses bozuluyordu. Bunun için kriptolu aselsan cihazlarda da kullanılan codec entegreleri var bunlardan kullanmak, sesi adc-dac yerine doğrudan bunlar üzerinde dijitale çevirmek ve fpga gibi bir donanım kullanmak gerekiyor ancak bu entegreleri Türkiye'de bulamadım. Cihazdan sökeyim dediğimde ise cihaz bulamadım. Bende pes ettim.
-
şimdilik D-star kullanan ben dahil 5-6 kişi olduk.İstanbul'da.Deneme ve çalışmalarımız devam ediyor.Osmanlıyada treni gösterdiklerinde şeytan icadı demişlerdi.(yarası olan gocunsun)
-
bu likede tıklayıp şeytan icadı kullanan ülkeleri görebilirsiniz.::)) http://www.jfindu.net/DSTARRepeaters.aspx
-
Yasal olarak digital haberleşmenin sıkıntı yaratacağını zannetmiyorum,dünya amatörleri
arasındada bu yeni yeni gelişmeye başladı..icom firması d-star adıyla bu işin öncülüğünde,yakın bir tarihte kenwood
firmasınında bu tür ürünleri piyasaya çıkacak..Bizi zora sokan bu sistemlerin maliyeti, zaman içinde Türkiyemizdede
bu sistemler devreye girecektir kanatindeyim
--Orhun kardeşim Osmanlının hiç bir döneminde trene şeytan icadı diye bakılmadı tren yollarının başlangıcı dünyada
1825 yıllarıdır osmanlıda 1866 yılı demiryolu ağı 520 km civarıdır 1904 senesine gelindiğinde 1600 km ye ulaşmıştır.
bu yıllarda avrupanın tamamındaki mesafeyse 2000 km civarıdır bazı şeyleri örneklendirirken biraz daha dikkatli olalım.
herkeze 73
-
Paylaşımlar ve yorumlar için teşekkürler. Madem bir link daha verildi ben bir link daha vereyim.
Bu linkten de dünya çapında d-star kullanımının güncel verilerini görebilirsiniz.
http://www.dstarusers.org/dsm_growth.html
İstanbuldaki 5-6 kişiyi duyduğuma çok sevindim. Sanırım şimdilik simplex olarak iletişimdesiniz. Simplex de olsa bir ucundan başlamayı gerçekten istiyorum. Daha sonra da tek bir röle ve bu rölenin internet erişimi olması durumunda diğer d-star kullanıcıları ile görüşmek için bir engel kalmıyor.
-
yahu haklısın Tansel abi.bu tren değil kesinlikle ama aklımda öyle kalmış matbaa olucakmış heheh::))300 yıl sonra gelmiş eh D-star ıda 300 yıl beklemeyizz inşallah.
-
Türkiyemizda malesef biraz geriden takip ediyoruz.
Düzce'de dijital role kurma çalışmamız vardı ve çalıştırıyor olacaktık. ilgili firma ile fiyat konusunda uzlaşma sağlayamadık.
başka bahara kaldı malesef. Gönlümüzün bir köşesinde duruyor hala..
73's
TA2LG.
Halil AYYILDIZ
-
'Digital Smart Technologies for Amateur Radio'
Yıllardır kullandığımız Paket Radyo sayısal sistemine benzeyen ve teknolojinin gelişmesi ile beraber sayısal ses aktarımını mümkün kılan D-STAR, telsizlere eklenen bir sayısal ses ve veri aktarım platformudur.
Yirminci yüzyılın ilk yarısından beri sayısal olmayan AM, FM, SSB gibi ses modülasyon şekilleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Son gelişmelerle birlikte ortaya çıkan sayısal D-STAR sinyalleri sesi daha temiz iletmekte ve daha az bant genişliği kullanmaktalar. Sinyal seviyesi eşiğin üzerinde ve çok yönlü sinyal olmadığı taktirde veri kalitesi aynı güçteki geleneksel örneksel sinyallere göre daha iyidir.
D-STAR uyumlu telsizler VHF, UHF ve mikrodalga amatör frekans bantlarında çalışmaktalar. D-STAR telsizler ağlara ve İnternet'e bağlanabilir, ses ve veri paketlerini amatör çağrı işaretleri ile gönderebilirler.
2009 yılı sonunda İnternet'e bağlı D-STAR aktarıcı kullanıcıları 11,000 kişiye yaklaşmış, Ekim 2010 yılında da D-STAR uyumlu bir Cubesat uydunun (OUFTI-1) yörüngeye oturtulması planlanmaktadır.
D-STAR sayısal protokolü 2001 yılında Amatör Telsizciler için sayısal teknolojileri araştırmak üzere Japon Telekomünikasyon Bakanlığı tarafından yayımlanmıştır. Araştırma komitesinde ICOM gibi Japon üreticiler ve Japon Amatör Telsizciler Birliği (JARL) bulunmuş ve sonuçta D-STAR protokolünü JARL yayımlamıştır.
Tüm telsiz üreticileri D-STAR cihazlarını üretmekte serbesttirler. Ancak ICOM bunu ilk uygulayanlardan olduğundan amatörler D-STAR sayısal protokolünü ICOM ile birlikte düşünmekteler. ICOM D-STAR protokolüne yaptığı yenilikleri telsizlerine özel fonksiyonlarla eklese de, ilk D-STAR protokolüne sahip değildir.
Nedir bu D-STAR?
D-STAR'ın sadece bir sayısal ses protokolü olduğunu söylemek yanlış olur. Öncelikli uygulama sestir ama, her türlü veriyi (yazı, ses, resim, vs.) de ele alabilecek kapasitede bir sistemdir.
D-STAR ağı farklı formlarda karşımıza çıkabilir. D-STAR kapasiteli alıcı/vericiler doğrudan (simplex) veya geniş alan için bir D-STAR aktarıcısıyla görüştürebilirler. Ama şunu söylemekte yarar var: D-STAR sinyalleri örneksel (analog) aktarıcılarla aktarılamamaktadır. (ANTRAK Kulübü diliyle: Bizim R2 röleyle çalışmaaaz!)
D-STAR aktarıcıları bunun yanında birbirleri ile bağlanıp bir omurga (backbone) oluşturabilirler. Bu bağlantı RF (mikrodalga) veya İnternet üzerinden olabilmektedir.
D-STAR sistemi sayısallaştırılmış ses ve sayısal veri taşıyabilmekte, ve bu işlevi iki değişik yolla yapmaktadır. (DV) birleştirilmiş ses ve veri şekli ve (DD) yüksek hızda sadece veri akım şeklidir. D-STAR kullanıcısı açısından veri ve ses farklı hızlarda taşınır ve farklı şekillerde kullanılır, ancak havada aktarılırken paketler halinde taşınır.
Sayısal Ses ve Düşük Hızda Veri (DV)
D-STAR örneksel sesi AMBE 2020 codec'ini kullanarak sayısallaştırır. AMBE: Advanced Multiple Band Encoding ve 2020 ise D-STAR tarafından kullanılan varyasyonudur. PC yazılımı olarak da geliştirilmiştir. Teknik detaylar için: http://www.dvsinc.com/products/a2020.htm
AMBE sesi çok değişik hızlarda sayısallaştırabilir. D-STAR sistemi 2.4k bit/saniye (kbps) hız kullanır, bu da anlaşılabilme ve radyo linki ile gönderilen hız arasında iyi bir uyuşma gösterir. Bunun yanında, aktarım sırasında ortaya çıkan hataları alıcı codec'inin düzeltmesi için, AMBE ses bilgisi üzerine yardımcı bilgiler ekler. Sonuçta sayısallaştırılmış ses akışı 3.6 kbps hızında veri taşır.
Düşük Hızda Veri
D-STAR'ın DV şekli sayısallaştırılmış ses bilgisi ile aynı anda 1200 bps hızda 8-bit sayısal veri de taşıyabilir.
DV ses ve veriyi destekleyen telsizler kullanıcıya bir RS-232 veya USB ara-birimini sunar. (RS-232 ara-birimi sadece RxD, TxD ve toprak – üç tel bağlantıdır.) Bu tip ara-birimlerle veri aktarabilen herhangi bir bilgisayar terminali veya yazılım, D-STAR'ın DV şekli özelliklerini bir 'radyo kablosu' ile kullanabilir.
D-STAR'ın DV şekli veri akışını değiştirilmemiş ham biçimde ele aldığından, veriyi aktaran cihaz ya da yazılımlar veri akışını istediği gibi yönetebilir. Örneğin, bir sistem meşgul ise ve veri kabul etmiyorsa, gönderen sisteme veri göndermesini durdurması ve hazır olduğunda tekrar başlaması için sinyal gönderebilmelidir. Bu yönteme akış kontrolü denir. D-STAR alıcı ve vericinin özel veri karakterleri kullanarak akış kontrolünü gerçekleştirmesini gerektirir. Buna yazılım akış kontrolü denir.
Yüksek Hızda Veri (DD)
D-STAR'ın yüksek hızda veri şekline D-STAR DD denir. DV'nin tersine, bu şekilde ses ve veri beraber aktarılır. RF ile gönderilen sadece veri paketleri 128 kbps'lik işlenmemiş veri hızındadır, ancak bu paket başı ve paketler arasındaki gecikmeyi de içine aldığından net veri hızı daha düşüktür. DV şeklinde olduğu gibi, veri değişikliğe uğramadan aktarıldığından akış kontrolü her iki uçtaki kullanıcıya bırakılmıştır. DD haberleşme şeklini destekleyen telsizler DV şeklini de destekleyebilirler.
Kullanıcılar DD şeklini destekleyen bir telsize bilgisayar ağı donanımlarında bulunan bir RJ-45 konektörü ile Ethernet ara-birimi kullanarak bağlanırlar. DD şekli ara-birimi bilgisayar cihazlarına sanki alışılmış bir ağ bağlantısı gibi görünür. Belirli bir biçimde, DD şekli ara-birimi bir çift sabit ağ adresi arasındaki Ethernet köprüsüdür. Bu web tarayıcılarının ve diğer İnternet yazılımlarının sanki standart bilgisayar ağına bağlılarmış gibi normal olarak çalışmalarına izin vermektedir.
DD şeklinin net veri hızı yüksek hızdaki bir çevirmeli İnternet bağlantı hızına yakın ya da daha iyidir. DD şekli bağlantılarını kullanarak ses aktarımı, sesi ayrı olarak sayısallaştırarak ve D-STAR ile bir veri akışı gibi aktarmakla gerçekleştirilir. (DD şekli sayısallaştırılmış sesi veri olarak işlediğinden her hangi bir codec kullanılabilir.)
130-kHz yüksek sinyal hızındaki bant genişliği ile D-STAR DD uygulaması ABD'de FCC yönetmeliklerine göre 902 MHz ve üstündeki bantlarla daraltılmıştır
D-STAR Omurgası
Daha önce bahsedildiği gibi, D-STAR omurgası yalnız D-STAR aktarıcılarını bağlamak için kullanılır. Omurga bağlantıları İnternet (aktarıcı tarafında yüksek hızda bağlantı gereklidir) ve radyo linklerinin birleştirilmesi ile yapılır. Kullanıcılar D-STAR omurgalarına doğrudan ulaşamazlar; sadece D-STAR aktarıcı ağ geçitleri (gateway) ile kullanılırlar
Ağ geçitleri D-STAR omurgası üzerinden ATM (Asynchronous Transfer Mode) protokolünü kullanarak haberleşirler. Omurga müsait olan bağlantıya göre 10 Mbps veri hızında çalışır. Eğer radyo link omurgası kullanılırsa, sinyal bant genişliği 10.5 MHz kadar olabilir, bu yüzden bu linkler amatör mikrodalga bantlarıyla sınırlandırılmıştır. (ICOM 10.7 GHz noktadan noktaya mikrodalga radyo linki temin etmektedir.)
Şunu belirtmekte fayda var ki, her ne kadar D-STAR açık bir protokol olsa da, ICOM'un İnternet ağ geçiti özelliği ICOM'a özel yazılımla başarılmaktadır.
D-STAR Ne Değildir
D-STAR sistemlerinin hem teknik hem de yönetmeliklerden dolayı neyi yapamadığının iyi anlaşılması önemlidir.
D-STAR mobil telefon sistemlerine veya İnternet'e benzer veya onlardan uygulanmış birçok teknik kullanır. Bununla beraber, D-STAR bir Amatör Cep Telefonu veya Amatör İnternet meydana koymamaktadır. Daha da önemlisi, D-STAR haberleşmesi halka açıktır ve D-STAR telsiz veya D-STAR sinyallerini çeviren bir alıcı ile herkes tarafından dinlenebilir.
D-STAR'ın limitli veri hızından dolayı duraksız medya (film gibi) kısıtlanmıştır. D-STAR DD şekli ile film seyretmek ya da müzik indirmek isteyen birisi hayal kırıklığına uğrayabilir. D-STAR makul amatör ihtiyaçlarına yardımcı olur, geniş bantlı İnternet bağlantısı yerine geçmez.
D-STAR'ın amacı geleneksel amatör haberleşmesine katkıda bulunarak ve amatör radyoculuk için uygun yeni uygulamaların geliştirilmesini teşvik ederek amatörlere son teknoloji ürünü sayısal haberleşmeyi sunmaktır.
D-STAR'ın DD şeklini kullanan amatör radyocular tabii ki İnternet'e bağlanabilir, mektup alıp gönderebilir, FTP servislere ve benzerlerine bağlanabilirler. Amatör radyoculuğu ticari amaçlar için kullanmanın yasalarla yasaklandığını unutmamak gerekir. Bunun anlamı da, D-STAR kullanıcılarını ve sistem sahiplerini İnternet'in ticari tarafını D-STAR sisteminden uzak tutmada uyanık olmalıdırlar.
(antrak gazetesinden alıntıdır)
-
D-Star paket tabanlı bir iletişim kuralıdır, bunun anlamı veri paketlere bölünmüştür; verinin kendisi, veri hakkında diğer bilgiler ve haberleşme sisteminin bunları nasıl işleme sokacağı bilgisi gibi. Paketler bir bütün olarak gönderilir ve alıcı sistem paketleri bir grup olarak işler. D-STAR radyo link iletişim kuralında iki tip paket vardır: DV (veri ve ses) ve DD (Yüksek hızda veri)
DV ve DD’nin detaylarına girmeden önce, paketler arasındaki benzerliklere bakalım. Paketlerin bir başlık kısmı ve bir de veri kısmı bulunmaktadır. (Veri kısmı yük olarak da ifade edilir)
Başlık kısmı paket hakkında bilgi taşır: Kontrol işaretleri (flags), gönderenin ve alıcının tanıtıcı bilgisi ve D-STAR ağ aktarım yönü gibi. Yani başlık veriyi işlemek için alıcının gerek duyduğu bilgiyi taşır; bu veriyi okuma ve işleme veya sadece sistemde başka bir yerdeki diğer bir alıcıya aktarma da olabilir.
D-STAR ağ yapısının ağ geçitinden ağ geçitine bilgi taşıyan kendine özgü iletişim kuralı vardır: Asenkron Aktarma Mod protokolu (ATM). Ağ geçitlerinin haberleşme metodları halka açık olmadığından ATM protokolu burada anlatılamamaktadır.
Ek-Yük
Başlık ve eklenen diğer bilgiler özgün veri setine az bir miktarda paket ek-yükü yaratır. Başlıktaki ek bilgi veri ile aynı hızda ulaştırılır, bu da genel veri hızını düşürür. Aynı zamanda yeterli veriyi ulaştırırken, protokolu işe yararlı hale getirmek, protokol tasarlayıcıları için yükü azaltmak, bir hedef olmaktadır.
Bu tabloda DV ve DD paketlerindeki ek-yük miktarını görebilirsiniz. DV paketleri 11 çift ses ve veri parçası ile hep aynı boyuttadır. (1056= 11x96)
İletişim Kuralları Yük Farkları
Paket radyo ile D-STAR arasındaki önemli bir fark Paket radyonun (AX.25) onay istemesi ve eğer paketler hatalı alınmışsa alıcının tekrar veri istemesidir. Paket alıcısının paketi işlemek ve onaylamak için geçirdiği süre tüm veriyi gönderme süresine eklenmektedir. Bu bekleme süresine protokol yükü denir. D-STAR tek yönlü bir protokoldür - alıcıdan paket alındı diye onaylama cevabı gelmesi gerekmez. D-STAR onay gerektirmemektedir cünkü, hata kontrolu ve düzeltmesi veri içine işlenmiştir.
Kapsülleme
D-STAR bilinen bir teknik kullanır, bu da bir protokolü kullanıp bir başka protokole göre biçimlenmiş veriyi göndermektir. DV paketinde ses verisi, AMBE protokolüne göre biçimlenmiş kısa bölümler (frames) şeklinde bulunur. DD paketinde, veri bölümü Ethernet protokolüne göre biçimlendirilir. Bu yöntemle bir protokolden diğer protokolün "içine" veri yerleştirmeye kapsülleme denir. Kapsülleme protokolu (D-STAR’da) paketler için bir zarf ya da kutulama gibi işlem görür, mektupların zarf ile gönderilmesi gibi.
D-STAR Paket Yapısı
AX.25 den farklı olmayarak, her D-STAR paketi kendine özgü parçalardan oluşur. Her birine kısaca bir göz atalım:
Başlık: DV ve DD paketlerinde başlık her ikisi için de aynıdır.
Senkron Bölümleri: Paket herhangi bir zamanda başlayabileceğinden, gelen paket verisinin algılanması ve senkron olması için alıcıya biraz zaman gerekir. Senkron bölümleri kendine özgü desen bitlerinde olup alıcının tartışmasız paket başlanıçını bulması içindir. Alıcı böylece takip eden veri elemanlarını işleme sokmaya hazır olur.D-STAR iki adet senkron bölümü kullanır. D-STAR’ın kullandığı Bit Senkronu GMSK 1010 modülasyonunun bir standart desenidir. Bölüm Senkronu ise '11011001010000' D-STAR paketlerindeki kendine özgü bit desenidir.
Kontrol İşaretleri: Paketin işlenmesini yönlendirmek için kontrol bölümü baytındaki bitler kullanılır:
1. İşaret: Veri kontrol mu yoksa kullanıcı verisi mi, haberleşme tek yönlü mü yoksa aktarıcıdan mı, öncelik belirleme, vs.
2. İşaret: İleride kullanmak için ayrılmış tanımlama verisidir.
3. İşaret: İleride kullanmak üzere, D-STAR iletişim kuralı sürüm numarasıdır, böylece ileride yeni fonksiyonlar eklendikçe alıcının düzgün şekilde uygulayabilmesi içindir.
Tanımlama Verisi: Dört bölüm vardır. Paketin orijini ve hedefi ile ilgili bilgi taşır.
Alıcı Röle Çağrı İşareti: Paketi alacak rölenin çağrı işareti
Verici Röle Çağrı İşareti: Paketi gönderen rölenin çağrı işareti
Karşı Çağrı İşareti: Veriyi alacak olan istasyonun çağrı işareti.
Kendi Çağrı İşareti #1 ve #2: İlk kısım veriyi oluşturan istasyonun çağrı işaretidir. İkinci kısım ek kısımdir. Örnek: TA2P-D
P-FCS Sağlama toplamı: Aşağıda anlatıldığı gibi hataları bulmak için kullanılır. İşaret ve ID baytlarından hesaplanır. Tüm gönderme hataları bu baytlar ile P-FCS değerindeki farktan elde edilir.
D-STAR Hata Bulma ve Düzeltme
Her sayısal veri aktarımında, kablolu ağlarda da gönderme hataları oluşabilir. Yol boyunca, parazit veya gevşek bir bağlantı 1 ve 0 bitlerinin (temsil eden ne ise) yerini değiştirebilir. Bitin önemine göre sonuç çok önemli veya önemsiz olabilir.
Aktarma sırasındaki hatalarla başa çıkabilmek için D-STAR iki teknik kullanır:
Hata yakalama kodları aktarma hatalarını yakalamak için kullanılır. Bunlar alıcıya sadece verinin bozulduğunu bildirirler, ama nasıl olduğunu değil. D-STAR sağlama toplamları CRC-CCITT standardını kullanmaktadır.
Hata yakalama kodları ek-yük verisi hakkında bilgi içerir. Kodlar alıcıda düzeltme yapılabilsin diye veri ile beraber gönderildiğinden bunlara ileri hata düzeltme FEC kodları denir. FEC kodları alıcının birçok bozulmayı tamir edebilmesi için yeterli ek bilgiye sahiptir.
Hem DV hem de DD veri paketleri başlıktaki bilgiyi korumak icin P-FCS sağlama toplamını kullanır. DD veri paketi aynı zamanda her paket sonunda Ethernet veri paket sağlama toplamını da bulundurur. Bu da Ethernet veri ek yükünü korur.
DV paket veri kısmında, her AMBE 2020 sayısal ses parçası 20 milisaniyelik sesdeki hataları alıcı tamir edebilsin diye kendi FEC kodlarını bulundurur. DV sayısal veri parçaları gönderen ve alan
uygulamaların hata bulma ve düzeltmesine güvenerek korunmamaktadır.
(antrak gazetesinden alıntıdır)
-
D-STAR AĞI
D-STAR paketleri gönderenin, alıcının ve yayın akışını yönlendiren tekrarlayıcı istasyonların (röle) çağrı adlarını içeren bilgiye sahiptir. Çağrı adları, modern VHF/UHF telsizlerde alfanümerik karakterlerle D-STAR vericisinin hafızasına kaydedilir.
Diğer bölümden hatırlayacağınız gibi, her D-STAR ön paketi dört değişik çağrı adını taşıyabilmektedir. Aşağıdaki liste her dört çağrı adı için ayrılan D-STAR paketindeki alanı tanıtmaktadır:
Kendi Çağrı Adım: Yayını yapan kullanıcının çağrı adı, “Benim Çağrı Adım” olarak da tanımlanabilir. Her ne kadar Kendi Çağrı Adım #2 ayrı bir alan olsa da, sadece çağrı adı ekini taşır, yani tüm çağrı adını değil.
Karşıdaki Çağrı Adı: Kullanıcın bağlantıda olduğu istasyonun çağrı adı, “Senin Çağrı Adın” olarak da tanımlanabilir.
Gönderen Röle Çağrı Adı: Röle ve (A-D) modülü ile kullanıcının görüşme yapması, aynı zamanda Röle 1 olarak da tanımlanır.
Alıcı Röle Çağrı Adı: Karşıdaki Çağrı Adı ile bilinen istasyonun bağlantı kuracağı Röle ve (A-D) modülü, aynı zamanda Röle 2 olarak da tanımlanır.
Çağrı adları paketin başlangıcının, hedefinin ve kullanılan rölelerin kimliğini sağlar. Bu bilgi, D-STAR ağının paketleri bir istasyondan diğerine, şekilde gösterildiği gibi doğru yoldan ulaştırabilmesi için gereklidir. Röleler internet bağlantısı olan herhangi bir yerde olabilir, böylece kullanıcılar aynı şehirde veya değişik kıtalarda olabilir.
Her D-STAR rölesi dört modüle kadar ses ve veriyi yönetebilir, bunlar da A, B, C ve D olarak isimlendirilmiştir. Her modül sanki ayrı bir röleymiş gibi ortak kontrolu diğer modüllerle paylaşır. Röle çağrı adına modül belirtici harf eklenirse, bilgi sadece o modülle izlenir.
Önemle hatırlamakta fayda var ki yayın belli bir istasyona yönlendirilse de, internet bağlantısından yapılmayan tüm D-STAR yayınları halka açıktır ve sayısal olmayan rölelerdeki gibi herkes tarafından dinlenebilir. D-STAR ağında “kişiye özel” görüşmeler yapılmaz.
D-STAR kamu tarafından verilmiş kullanıcı veya röle çağrı adlarını 8 karaktere kadar tanımaktadır, bu da 6 harfli bir çağrı adı, bölü işareti ve bir de sayı (mobil/portable işareti) için yeterlidir. Çağrıyı yapan istasyonun çağrı adına ek için Kendi Çağrı Adı #2 alanına bilgi eklenebilmektedir.
Aktarcı ek harfleri çağrı adındaki 8. boş alanda olmalıdır. Örneğin, röle 4 harfli çağrı adına sahipse, aktarıcı ek harfinden önce üç boşluk eklenmelidir.
Karşıdaki Çağrı Adı alanında “CQCQCQ” harfleri bulunuyorsa, bu çağıran istasyonun herhangi bir istasyonla konuşmak istemekte olduğunu gösterir. Bu kullanmakta olduğumuz sayısal olmayan rölelerde sanki “TA2P frekansta” veya “TA3AS QRV” gibi çağrılar yapılıyor anlamındadır.
Ön-Ek ve Son-Ekler
Normal konuşmalarda çağrı adlarına eklenen eklerin anlam ve biçimleri burada farklıdır. Bu ekler D-STAR röle kontrolları için paketi nasıl yönlendireceklerine dair aktarma bilgisidir. D-STAR sona eklenen harfleri çağrı adından boşluk ile ayrılır.
Doğrudan Görüşme
En basit D-STAR görüşmesi, röleleri dahil etmeden kullanıcıdan kullanıcıya olan doğrudan/direkt olanıdır. Doğrudan görüşme yapmak için, arayan istasyon kendi çağrı adını telsizin Kendi Çağrı Adı alanına ve Karşıdaki Çağrı Adı alanına da ya “CQCQCQ” ya da istediği istasyonun çağrı adını programlar. Bundan sonra işlem FM rölelerdeki gibi yapılır.
Röle İşlemleri
Lokal bir D-STAR rölesini kullanmak doğrudan görüşme gibidir, sadece Gönderen Röle Çağrı Adı alanına rölenin çağrı adı programlanmalıdır. Rölenin bir D-STAR sinyalini aktarması için, yayın yapan istasyonun paketlerinde kendi çağrı adını tanıması gerekir. Yayın yapan istasyon kullanılacak röle modülünü tanıtan harfi de röle çağrı adına eklemesi gereklidir.
D-STAR Bölgeleri
Sayısal olmayan rölelerin menzilini arttırmak için birbirlerine bağlanması gibi D-STAR röle modülleri de bölgelerle bağlanabilir. Bir D-STAR bölgesi birbirleriyle paylaştığı ortak bir ağ geçidi, RF Bağlantısı ve İnternet bağlantısı gibi tüm röle modüllerinden oluşur. Şekilde bu açıklanmaktadır.
Aynı harf ile tanımlanmış röle gruplarında, aynı harf ile belirlenmiş modüller, örneğin “B”, bir D-STAR Bölgesini oluşturur. Bu bölge B harfi ile tanıtılmış tek modüllü bir tek röle veya B modüllü birçok röle olabilir. Hatırlanması gereken önemli nokta tüm rölelerin tek bir ortak ağ omurgasında olmasıdır.
D-STAR İnternet Bağlantısı
D-STAR İnternet bağlantısı/geçidi, bir D-STAR röle kontrolundan dünyadaki diğer D-STAR rölelerine genişbantlı bir internet bağlantısıdır. Farklı bölgelerdeki kullanıcıların haberleşebilmesi ağ geçidi kullanılarak olur. Kullanıcının ağ geçidini sağlayan bölgedeki rölenin çağrı adını bilmesi gereklidir.
Röle çağrısına “G” harfi eklemek D-STAR rölelerine yayını ağ geçidinden göndermelerini söyler. “G” çağrı adındaki 8. boş alanda olması gerekir, yani röle 4 basamaklı çağrı adına sahipse “G” den önce üç boşluk eklenir.
Çağrı Yönlendirme
Eğer istenilen istasyonun çalıştığı yerdeki röle çağrı adını kullanıcı bilmiyorsa ne olur? D-STAR ağı D-STAR Listesinden bu bilgiyi otomatik olarak sağlar.
Bu liste D-STAR ağına kaydolmuş çağrı adlarının bir veri tabanıdır ve röle sistem operatörleri tarafından kaydedilir. Her D-STAR ağ geçidi bu veri tabanının bir kopyasını bulundurur, bu da dünyadaki birçok güvenilir D-STAR sunucuları tarafından korunur. Her D-STAR röle ağ geçidi veri tabanı günde birkaç defa yenilenir.
Her kullanıcı kendi çağrı adını D-STAR ağını kullanabilmek için D-STAR röle operatörü tarafından listeye eklettirir. (Doğrudan karşılıklı yapılan – simplex – bağlantılarda buna gerek olmaz) Listeye bir kez eklendi mi, D-STAR rölesi ile yapılan her yayında kullanıcının yer bilgisi ana listede yenilenir ve böylece tüm D-STAR ağ geçitlerine ulaştırılır.
Kayıtlı bir istasyona ulaşabilmek için, çağıran istasyon Kendi Çağrı Adı alanına giriş yapar ve yukarıda anlatıldığı gibi R1 veya R2 çağrı adından sonra “G” ekleyerek röleye ağ geçidini kullanmasını ister. D-STAR kontrol sistemi veri tabanından çağrı adını bulur ve çağrının kayıtlı olduğu röleye çağrıyı yönlendir
-
D-STAR telsizleri ile yapabileceklerimiz:
1. Sayısal Ses aktarma
2. Kısa mesaj
3. GPS ile yer belirleme
4. İnternete erişim
5. IP Kamera ile görüntü aktarma
olarak özetlenebilir.
D-STAR yani sayısal telsiz, zaman içinde tüm Türkiye'deki ve dünyadaki amatör telsizcileri birbirine internet yardımı ile bağlayacaktır. Bu yazının hazırlandığı sırada D-STAR sayısal telsizlerin dünyada sadece 2000 aktif ve 13000 kayıtlı kullanıcısı bulunmaktaydı. Şu anki durumu öğrenmek isterseniz: http://www.dstarusers.org/dsm_growth.html
Bu sayı her geçen gün artıyor ve cep telefonlarında olduğu gibi bir gün sadece sayısal telsizleri kullanıyor olacağız. Acil durum haberleşmesinde, yer belirlemede çok etkili olan bu telsizlerin Avrupa'daki rölelerinin yerlerine bir bakarsak, daha şimdiden hangi ülkelerin kullandığını görebiliriz http://www.jfindu.net/DSTARRepeaters.aspx
D-STAR telsizlerin ve rölelerinin en büyük üreticisi ICOM olduğundan, yazımda genel olarak onların genel özelliklerinden bahsedeceğim.
Önce en iyi sayısal telsizi seçmek için gerekli soruları soralım:
* Yüksek hızda veri aktarımı mevcut mu? ICOM ID-1 gibi.
* Çift bantta çalışmak gerekiyor mu?
* Yüksek güç gerekli mi?
* Veri aktarımı için ne tip bağlantılar bulunmalı?
* D-STAR modülleri eklenebiliyor mu?
Ayrıca şunları da hatırlamakta fayda var:
* Yüksek veri sadece 70 cm bandı ve üzerinde gönderilebilmektedir.
* Düşük hızda veri gönderiminde hata düzeltmesinden yazılım sorumlular.
* D-STAR telsizleri RS232 veri aktarımını asenkron yapmaktadır. (XON/XOFF yazılım ile akış kontrolu)
* Yüksek güçteki vericiler daha az veri aktarım hataları yaparlar.
* Hareket halinde iken yapılan veri aktarımında yüksek frekansta olmak daha az veri akış hatasına neden olur.
D-STAR telsizlerinde olan özellikleri ve yapılması gereken işlemleri incelersek:
Öncelikle çağrı adınızı kaydetmeniz gerekmektedir. En fazla 8 karakterden oluşan 6 adet çağrı adı girilebilmektedir.Ekler için / işaretinden sonra 4 karakterlik alan bulunmaktadır. 6 çağrı adının olmasının sebebi, mobil veya kulüp istasyonlarından çalışma durumunda kolaylıkla değiştirilebilmesi içindir.İkinci olarak yapacağınız, çağıracağınız istasyonların çağrı adlarını listelemek olacaktır. Birçok telsiz 50 den fazla çağrı adını hafızasına kaydedebilmektedir.
Yine benzer şekilde röle istasyonlarının bir listesini kaydetmek gerekmektedir. Bunun için de 50 den fazla alan bulunmaktadır.
Bu telsizler ayrıca havada duydukları çağrı adlarını da kolaylık olsun diye kaydedebilmekteler. Bunları sonra hafızaya almak da mümkün olabilmektedir.
Diğer özelliklerine bakarsak, kayıtlı mesajla cevaplama (AUTO REPLY), görüimede olan istasyonların aralarına girme (BREAK IN), sadece bana gelen yayınları dinleme (CALL SIGN SQUELCH), acil durum sinyali dinleme (ENR), gelen çağrı adını geçici olarak kaydetme (RX CALL SIGN AUTO WRITE), çağıran istasyonun kullandığı rölenin çağrı adını geçici olarak saklama (RPT CALL SIGN AUTO WRITE) fonksiyonları sayılabilir. Susturucu ayarı analog telsizlerden biraz farklı çalışmaktadır. DV modu (sayısal ses veya düşük hızda veri) çağrı adına göre susturucuyu çalıştırabilmektedir (CSS: Call Sign Squelch).
Susturucu devrede değil ise havadaki tüm görüşmeler dinlenebilir.
CQ Yayını
Sayısal telsizlerde genel çağrı yapmak için telsizin hafızalarından birisine CQCQCQ kaydedilir. Bunu karşı çağrı adı alanına yazarsanız herhangi bir istasyon seçmeden tüm istasyonlara ulaşmaya çalışıyorsunuz demektir. Cevap aldığınızda karşı istasyonun adı ile aradaki röle çağrı adları görünür. Gelen çağrı adını kaydettikten sonra görüşmeye başlarsınız.
Kısa Mesaj
Sayısal telsizler cep telefonları gibi kısa mesaj gönderebilmekteler. Örneğin Ankara'da evinizde akşam TV seyrederken diğer bir amatör arkadaşınıza, ki bu arkadaşınız Bodrum'da Gümüşlük'te olabilir, sadece sayısal röleleri kullanarak kısa mesaj gönderebilirsiniz, hem de bedava. Bu mesajları telsizin hafızasına kaydedip sonradan gönderebilirsiniz de.
Veri Aktarımı
Telsizden telsize veri aktarımı bilgısayar yardımı ile yapıldığından, bu işlem için de iki yol bulunmaktadır. PTT mandal ile elle kumandalı veya AUTO ayarıyla yazılım denetimi ile otomatik olarak.
ICOM Telsizler
ICOM tarafından satılmakta olan D-STAR telsizleri şunlardır:
ICOM ID-1: 1.2GHz 10 Watt, USB bağlantılı
ICOM IC-2200H: 144 MHz 65 Watt
ICOM ID-800: 144 MHz/440 MHz, 55 watt (üretilmemekte)
IC-V82 veya U82: 144 MHz veya 440 MHz el telsizleri
IC-91AD: Dual bant 144/440 MHz, 5 Watt (üretilmemekte) onun yerine IC-92AD
IC-2820H and IC-2820
IC-80AD
ID-880H
Bu telsizlerin ICOM tarafından karşılaştırmasına bakmak isterseniz:
http://www.icomamerica.com/en/products/amateur/dstar/dstar/DSTARMobileCompare.pdf
http://www.icomamerica.com/en/products/amateur/dstar/dstar/DSTARPortableCompare.pdf
Ayrıca ICOM D-STAR röleleri:
ID-RP2C, ID-RP2D, RP2V, RP2000V ve RP4000V farklı frekans ve işlevleri olan D-STAR rölelerdir. Ses ve veri için ayrı modüllerı olan ve modüller arası bağlantılarla büyüyebilen bu röleler internet bağlantısı sağlandığında tüm şehirdeki kullanıcıları bütün dünyaya bağlamaktalar.(antrak gazetesinden alıntıdır)
-
D-STAR ile LOKAL HABERLEŞME
Telsiz başında dinlemede olmak Analog FM'de nasılsa D-STAR'da da aynıdır. D-STAR paketlerini alabilmek için telsize çağrı adı girmemize gerek yoktur. Telsiziniz aktif bir frekansa ayarlandı mı, her görüşmeyi dinleyebilirsiniz. Tek fark susturucu (squelch) fonksiyonundadır.
Sayısal telsizlerin susturucu özelliği analog telsizlerden farklı olarak çalışmaktadır. Telsizler module edilmemiş beyaz gürültüyü susturucuyu açarak duymak yerine, D-STAR paketlerini alana kadar sessiz kalır ve sonra sinyal seviyesi paketleri düzgün alabilecek kadar güçlü kalmaya devam ederse hoparlörden deşifre edilmiş sayısal ses duyulur.
Eğer D-STAR'ın DV modu kullanılıyorsa, çağrı adı susturucusu, CSS mevcuttur. CSS devreye alınıp, bir çağrı adı girilirse, o çağrı adının bulunduğu D-STAR paketleri duyulana kadar telsiz sessiz kalır. Verici istasyonun çağrı adı her D-STAR paketinde bulunduğuna göre, CSS analog telsizlerdeki sayısalla kodlandırılmış (mesela DTCSS gibi) susturucularda olduğu gibi bir ton gönderildiğinde onu onaylamak mecburiyetinde değildir.
Seste oldugu gibi, D-STAR veri ve sayısal mesajları da alınıp izlenebilir. D-STAR paketleri ile taşınan tüm sayısal bilgi basit karakterler şeklindedir.
Çağrı Yapmak ve Cevaplamak
Diyelim ki genel çağrı yapacağım ve herkesin beni duymasını istiyorum. En genel şekliyle, "TA2P dinlemede" diyebilirim. Ayrıca trafik veya hava durumunu da aktarmak mümkündür. Bunların dışında eğer ağ kontrol istasyonu iseniz, ağ fonksiyonlarını yönetmek için yoğun göndermeler yapabilirsiniz.
Bu gibi durumlarda diğer istasyonun çağrı adı kısmına, kendi çağrı adınızı yazmamalısınız veya boş bırakmamalısınız. D-STAR'ın buna bulduğu çözüm "CQCQCQ" olan özel harfleri kullanmanızdır. Bu bir çağrı adı hafızasına kaydedilebilir. Bazı telsizlerde bunu hızlıca hafızaya almak için bir CQ tuşu bile bulunmaktadır. Radyodaki kendi çağrı adınızın her D-STAR paketiyle aktarılmasına rağmen, iyi bir amatör telsizci her çağrıda kendi çağrı adını sesli olarak da anons etmelidir.
İlk görüşme esnasında telsize bir çok çağrı adı kaydedilmesi gerekmekte, bu çağrı adları daha sonraki görüşmelerde kolaylıkla telsiz tarafindan kullanılabilmektedir. D-STAR telsizlerinde CQ çağrısı yapmak, çağrı yapana cevap vermek veya bir röle kullanmak için özel tuşlar bulunmaktadır.
Acil Durum
D-STAR "herkese çağrı" yapma fonksiyonu sağlayarak acil bir durumu menzildeki tüm istasyonlara ulaştırabilmektedir. D-STAR paket başlığına bakarsak, Kontrol işaretleri için üç bayt ayrıldığını görürüz. Her bir bitin ayrı bir anlamı vardır.
1. baytın 3. biti acil durumu gösterir. Normal durumlarda bu sıfırdır, acil durumda bir yapılır. Alıcı bu bitin bir olduğunu anladığında, susturucunun ayarlarını pas geçerek, hoparlörü çalıştırır.
Bazı telsizlerde acil durum tuşuna basıp beklendiğinde, artık bu durumdan sonraki tüm görüşmeler acil durum özelliğinde devam eder. Tekrar aynı tuşa basıp beklendiğinde acil durum özelliği sona erer.
Bilinen Bir Istasyonu Aramak
Bildiğiniz bir istasyonu D-STAR telsizi ile aramanın iki yöntemi vardır:
İlki sanki analog FM kullanır gibi çalışma yapmaktır. Karşı tarafın çağrı adını "CQCQCQ" yapın ve çağrıyı ses ile gerçekleştirin. Örneğin: TA2P TA2P frekansta mısın? Burası TA2CBA. Eğer TA2P frekansta dinliyorsa ve DCS veya CCS gibi susturucu ayarları yapmadıysa, TA2CBA'nın çağrısını duyacaktır.
İkinci yöntem ise karşı tarafın çağrı adını telsize girerek, doğrudan sadece TA2P'ye ulaşmaktır. Eğer TA2P telsizinde CSS yani çağrı adı susturucu fonksiyonunu kullanıyorsa, alıcı TA2P çağrı adını paketlerde algılayacak ve sesi dinletecektir.
Röle Kullanımı
Analog FM dünyasında, röleye ulaşım genellikle CTCSS tonları ile yapılmaktadır. Eğer doğru tonu bilmiyorsanız, röle alıcısı sesinizi vericiye aktarmaz. Bunun D-STAR karşılığı, daha önceki bölümlerde anlattığım, telsizin R1 hafızasında rölenin adının saklanmasıdır. R1 boş bırakılırsa veya D-STAR rölenin çağrı adına uymazsa, röle sinyalinizi aktarmaz.
Kısaca özetlersek, telsizde kendi çağrı adınız, rölenin çağrı adı, karşı tarafın çağrı adı kayıtlı olmalıdır. Genel çağrı yapılacaksa karşı istasyonun çağrı adına CQCQCQ kaydedilir.
D-STAR Bölgesinde Görüşme Yapmak
Analog sistemlerin birbirlerine bağlı rölelerinde, tüm sistemde çağrı yapabilmek için kullancının özel DTMF tonları veya sıralı tonlar göndermesi gerekebilir. Bir D-STAR bölgesinde, aynı özellik rölenin çağrı adının başına bir / bölü işareti eklenerek gerçekleştirilir.
Örneğin:
CQ Çağrısı için
Kendi çağrı adına: TA2P
Karşı tarafın çağrı adına: CQCQCQ
R1: /TA2KA
R2: boş
CQ ya cevap veren istasyon ayarları için:
Kendi çağrı adına: TA2CBA
Karşı tarafın çağrı adına: TA2P
R1: (TA2CBA'nin rölesinin çağrı adı)
R2: TA2KA
Görüşme başladığında TA2P'nin yeni ayarları:
Kendi çağrı adına: TA2P
Karşı çağrı adına: TA2CBA
R1: TA2KA
R2: (TA2CBA'nın rölesinin çağrı adı)
Daha önce bahsettiğim gibi, D-STAR telsizi tüm çağrı adlarını paketlerden öğrenir ve birkaç tuşlama ile telsiz hafızalarına alınabilir.
D-STAR İnternet Çıkışı (Ağ Geçidi) Detayları
D-STAR İnternet bağlantısı D-STAR röle kontroluna bağlanan bir bilgisayar üzerinde çalışan yazılım yardımı ile gerçekleştirilmektedir. Bilgisayar internet üzerinden dünyadaki diğer D-STAR ağlarına veya ağ geçitlerine bilgi aktarımı yapabilir.
Bazı geçit fonksiyonları otomatiktir. Örneğin, çağrı adı kaydının hangi röle üzerinde olduğu otomatik olarak öğrenilebilir. Diğer bir otomatik fonksiyon ise, D-STAR ağ geçitlerinin güncel IP adresleridir.
Röle kullanıcısının, ağ geçidinin diğer tüm D-STAR fonksiyonlarını kullanabilmesi için bir şekilde yönlendirme yapması gerekmektedir. Örneğin, farklı bir D-STAR röle kullanarak bir arkadaşınızı aramak için, lokal D-STAR röleyi yönlendirerek ağ geçidini kullanarak onu bulması gerekir. Lokal D-STAR bölgesi dışında CQ yollamak için, lokal rölenizi ağ geçidi yardımı ile uygun röle sistemine yönlendirmelisiniz.
Yönlendirilmiş Ağ Geçidi
Röleleri bağlamak ve ayırmak için link sinyallerine gerek yoktur. Bir anlamda tüm D-STAR röleleri her zaman birbirlerine bağlıdır, sadece kullanıcı nerede ve ne zaman duyulmak istediğine karar verir. Analog rölelerdeki gibi tüm bağlı sistemlerin duyduğu her sinyali paylaşmasının aksine, D-STAR ağ geçidi sadece alınan D-STAR paketindeki bilgi tarafından yönlendirildiğinde diğer rölelere sayısallaştırılmış sinyalleri gönderir.
Bunun anlamı, linke bağlanarak uzaktaki bir D-STAR rölesini dinleyemezsiniz. Uzaktaki bir D-STAR sisteminden sinyal duyabileceğiniz tek zaman, sinyali üreten istasyonun ağ geçidini yönlendirerek sizin rölenize veya röle bölgesine gönderdiği zamandır.
Ağ Geçidi Çağrı Adları
Alıcı Röle Çağrı Adı alanı bir ağ geçidi kullanarak D-STAR ağı tarafından sinyallerin yönlendirilmesi içindir. Diğer rölelere aktarılmayan D-STAR paketleri ağ geçidi tarafından kullanılmaz ve herhangi bir yerde duyulmaz.
Alıcı Röle Çağrı Adı alanındaki röle çağrı adına bir "G" eklemek D-STAR rölesine göndermeleri ağ geçidi üzerinden yapmasını söyler. "G" harfi çağrı adının 8. boş yerinde olmalıdrı, yani röle 4 harfli bir çağrı adına sahipse, "G" den önce üç adet boşluk eklenir.
Bantlar Arası İşlemler
D-STAR (ICOM) röleleri dört radyo modülü destekleyebilmekteler. Bunlar herhangi bir bant kombinasyonunda olabilir. Mesela ICOM 144MHz, 440MHz, ve 1.2GHz modülleri sağlamaktadır. Aynı bantta birden fazla modül olabilir ama birbirlerini sağırlaştırmamaları için gerekli filitre olmalıdır. Modüller farklı harflerle isimlendirilir (A,B,C,D).
Genellikle sizin ve görüştüğünüz kişilerin sinyalleri aynı bantta olur. Bu durumda Verici Röle Çağrı Adı alanına modül harfi eklemeye gerek yoktur. Kontrol sinyalleri aldığı banttan tekrar gönderir.
Çıkış modülünü belirtmek isterseniz ve eğer seçilen modül farklı bir bantta çalışıyorsa, o zaman bantlar arası çalışırsınız. Bu analog röle sistemlerinde de benzer çalışır.D-STAR sistemlerinde modüller röle çağrı adından sonra modül harfi eklenerek seçilir. Kontrol bu harfe göre bilgiyi modüller arası yönlendirir.
D-STAR ağ geçidi de sanki modüller aynı cihazdaymış gibi D-STAR ağları arasında bantlar arası işlemlere izin verir. Tek bant ağ geçit işlemlerindeki gibi, D-STAR telsizleri gerekli çağrı adı bilgisini cevaplamayı otomatik yapmak için alınan paketlerden anlarlar.
Analog röle sistemlerindeki gibi, belli bir modül seçerseniz çağırdığınız istasyonun o bantta dinliyor olması gerekir. Aksi halde, çağrıyı duymazlar. Analog sistemlerin tersine, D-STAR ağının çağrı adı kayıtlarından uygun modulu kullanmasını isteyebilirsiniz.
D-STAR Röleleri
Kısaca rölelerden bahsedecek olursak, D-STAR röleleri, en az bir modül, yani RF alıcı/verici, bir kontrol kartı, RF bağlantısı, anten ve internet ağ geçitli PC'den oluşmaktadır.
İnternet bağlantısı, diğer D-STAR ağları ve çağrı adı listelerine ulaşmak açısından şarttır. Birbirine bağlanan rölelerden birisinde internet bulunması durumunda D-STAR bölgesi oluşturulmuştur.
Ülkemizde D-STAR telsiz ve rölelerinin artması için tüm amatörlerin bu yeni sistemi kullanmaya başlamasını diler, yapacakları uygulamaları bizlerle paylaşmaları temenni ederiz. (antrak gazetesinden alıntıdır ayrıca bu bilgileri bize veren ve paylaşan TA2P Tunç Gündoğdu arkadaşımıza çok teşekkür ediyoruz)
-
Paylaşım için teşekkürler. Daha önce okumayan arkadaşlar varsa umarım onlara da teşvik edici olur bu paylaşımlar. Antrak'ın sitesinden alıntıdır bu yazılar belirtildiği üzere. Ülkemizde neler olacak bakalım. Umarım bu konu çalışmalara tekrar can verir.
-
Merhaba.
Güzel sistemler linkte video bulunmaktadır
http://www.youtube.com/watch?v=gVENj91Vugk&feature=related (http://www.youtube.com/watch?v=gVENj91Vugk&feature=related)
-
En kısa zamanda umarım bizim tarafımızdan çekilmiş dijital sistem videolarını da nette görebiliriz :)