1. Genel Bakış – ARRL 160m Contest nedir?- Organizatör: ARRL (American Radio Relay League)
- Bant: Sadece 160 metre (1,8 MHz bandı)
- Mod: Sadece CW
- Zaman: Her yıl Aralık ayının ilk tam hafta sonu,
Cuma 2200 UTC’de başlar, Pazar 1559 UTC’de biter (42 saatlik bir periyot)
- Hedef:
- Dünyadaki tüm amatörlerin, W/VE (ABD+Kanada) istasyonlarıyla bilgi alışverişi yapması
- Topband üzerinde yoğun aktivite oluşturmak
- ABD/VE için ARRL/RAC section bazlı, DX için ülke (DXCC) bazlı ciddi bir yarış ortamı sağlamak
Bu yönüyle, 160m bandına özel, CW-only, tek bant bir “klasik” yarışmadır.
2. Başlangıç: 1970 – İlk ARRL 160m Contest- Mayıs 1970’te, ARRL Yönetim Kurulu (Board of Directors) yeni bir yarışma düzenlenmesine karar veriyor:
160 metre bandına özel bir ARRL yarışması.
- İlk yarışma: 12–13 Aralık 1970 tarihlerinde yapılıyor.
- İlk sonuç yazısında, şu bilgi veriliyor:
- “Birçok operatör, Top Band’in hiç bu kadar kalabalık olduğunu duymadığını söyledi.”
Yani 1970 yarışması, 160 metre bandında bugünkü anlamda ilk büyük, organize, ulusal çapta “topband şenliği” gibi görülmüş.
3. Erken Dönem: 1970’ler – Log sayıları ve ilgiBir kulüp bülteninde çıkan incelemede, ARRL 160m Contest’in ilk 40 yılına dair log istatistikleri özetlenmiş:
- 1970 – İlk yarışma: Yaklaşık 270 log teslim edilmiş.
- 2008 yarışması: 1280 log teslim edildiği belirtiliyor.
Aynı yazıda, 160m bandının popülerliğinin özellikle:
- 160m bandını kirleten HF LORAN sistemlerinin kaldırılmasından sonra,
- Ve genel olarak cihaz/anten tekniklerinin gelişmesiyle
bariz şekilde arttığı, buna paralel olarak ARRL 160m Contest’e katılımın da büyüdüğü vurgulanıyor.
1970’lerde çoğunlukla W/VE içi QSO’lar ağırlıklı iken, zamanla DX katılımı da ciddi şekilde büyüyor. DX istasyonlar için ayrı rekor listeleri, kategoriler vs. tutulmaya başlanıyor.
4. Kurgu ve Kuralların Evrimi
4.1. Temel yapı (bugünkü haliyle)Güncel kurallardan:
- Band & Mod:
- Yalnızca 1,8 MHz bandı (160m)
- Yalnızca CW
- Süre:
- Cuma 2200 UTC → Pazar 1559 UTC (toplam 42 saat, sınırsız çalışma süresi)
- Kategori ana başlıkları:
- Single Operator (SO) – QRP / Low Power / High Power
- Single Operator Unlimited (SOU) – (spotting serbest)
- Multioperator Single Transmitter (MS) – Low / High Power
- Ek olarak “Limited Antennas Overlay” ve bazı yarış duyurularında Youth overlay gibi ek sınıflar da tanımlanıyor.
4.2. Exchange ve skor mantığıKurallardan özet:
- W/VE istasyonları:
- RST + ARRL/RAC Section (örn: 599 CT, 599 EMA, 599 VA vs.)
- DX istasyonları:
- RST (örn: 599)
- QSO puanları:
- W/VE ↔ W/VE QSO: 2 puan
- W/VE ↔ DX QSO: 5 puan
Çarpanlar:
- W/VE istasyonları için çarpanlar:
Tüm ARRL/RAC section’lar + bazı ek kuzey bölgeleri + DXCC entities
- DX istasyonları için çarpanlar:
Sadece ARRL/RAC section’lar
Final skor = Toplam QSO puanı × Toplam çarpan
5. Önemli Bir Değişim: 1830–1835 kHz “DX Penceresi” MeselesiKurallarda açıkça şu ifade var: “1830–1835 kHz aralığı artık bu yarışmada W/VE-DX QSO’ları için ayrılmış bir pencere değildir.”
Yani eskiden: 1830–1835 kHz, özellikle W/VE istasyonlarının DX istasyonlarıyla QSO yapması için ayrılmış, “DX Window” gibi düşünülüyordu.
Güncel kurallarda:
- Bu pencerenin özel statüsü kaldırılmış,
- O aralık artık normal bandın bir parçası ve herkes diğer kurallara uyduğu sürece özgürce kullanabiliyor.
Bu değişim, 160m bandındaki spektrum kullanımını biraz daha serbestleştirme amaçlı bir güncelleme.
6. Katılım ve Rekorların Gelişimi1970’lerden 2000’lere kadar hem W/VE hem DX tarafında skorların bariz şekilde arttığı,
Özellikle bazı “topband uzmanı” istasyonların (ör: VY2ZM, VE3EJ, W8JI, K9DX vs.) yıllar içinde tekrar tekrar üst sıralarda göründüğü dikkat çekiyor.
2024 sonuç dokümanına baktığında da hâlâ:
- Onlarca bölüm ve yüzlerce istasyon,
- Yüksek QSO sayıları,
- Yeni rekorlara yakın skorlar görüyorsun; bu da halen çok canlı bir yarış olduğunu gösteriyor.
7. “Top Band” kültürü açısından ARRL 160m’nin önemiTarihsel olarak:
- 160m bandı, gürültüsü, anten boyutları, yer sorunu, yayılımın gece odaklı olması vb. nedenlerle uzun süre “niş” bir band olarak kalmıştı.
- 1970’te ARRL 160m Contest’in başlamasıyla:
- ABD ve Kanada’daki istasyonlar için yılda bir kez “Top Band buluşması” gibi bir ortam oluştu.
- Zamanla DX istasyonların katılımı arttı; 160m DX kovalama kültürü büyüdü.
2000’lere gelindiğinde:
- LORAN gibi parazit kaynaklarının azalması,
- Topraklama/anten tasarımlarının ilerlemesi,
- Daha iyi alıcılar, düşük gürültülü preamp ve RX anten sistemleri sayesinde 160m, üst seviye DXçilerin gözüne daha çok girmeye başladı.
Bugün:
- CQ 160 (CW/SSB) ile birlikte, ARRL 160m Contest,
- 160m bandını seven,
- “Topband specialist” diye anılan,
- RX loop, beverages, inverted-L, T-antenna, dikeyler, top-loaded sistemler kullanan operatörlerin kendini gösterdiği ana arenalardan biri haline gelmiş durumda.
8. Özetle: Tarihçe + Bugünkü Durum- 1970: ARRL Board kararıyla yeni bir 160m yarışması yetkilendirildi. İlk yarışma Aralık 1970’te yapıldı.
- 1970–1980: Log sayıları yüzlerle ifade ediliyor; band henüz daha “yerel” ağırlıklı.
- 1990–2000: DX katılımı ve teknik kabiliyetler artıyor; rekor skorlar, daha büyük antensiz sistemler sahneye çıkıyor.
- 2008: 1280 log ile ciddi bir popülerlik seviyesine ulaştığı raporlanıyor.
- Günümüz (2020’ler):
- CW-only, tek bant, 42 saatlik yapı korunuyor.
- Kategorilerde Unlimited, Limited Antennas, Youth gibi modern overlay ve sınıflar mevcut.
- 1830–1835 kHz DX penceresi statüsü kaldırılmış durumda.
- Hâlâ hem W/VE hem de DX tarafında yoğun katılım ve ciddi rekabet sürüyor.
******************************************************🔵 LORAN Nedir? (Yukarıda tarihçe içinde geçen bir terim)
LORAN = LOng RAnge Navigation
Yani:
Uzun Menzilli Seyrüsefer Sistemi.
- 1940’lardan itibaren ABD ve birçok ülke tarafından kullanıldı.
- Asıl amaç:
Gemi ve uçaklara konum bulma hizmeti vermekti.
- GPS’ten
çok önceki navigasyon sistemidir.
LORAN Türleri:-
LORAN-A → 1.8–2.0 MHz aralığına çok yakın frekanslarda çalışır
-
LORAN-C → 100 kHz civarında
(160 metre için kritik olanı LORAN-A’dır.)
🔴
HF (Yüksek Frekans) LORAN neden 160 metre bandını etkiliyordu?LORAN-A sistemi:
-
~1.85 MHz civarında çok güçlü sinyaller yayıyordu
- Transmitter güçleri genelde
100 kW – 1 MW aralığındaydı
- Sinyal genişliği ve harmonikleri yüzünden 160m bandını
aşırı derecede parazitliyordu Bu yüzden 1950–1980 arası yayınlarda:
👉
160 metre bandı gürültülü, uğultulu ve kullanılamaz durumdaydı.
👉 Birçok amatör, 160 metreye “Garbage band” yani çöp bant diyordu.
Hatta bazı yıllarda 160 metre yarışmaları çok sınırlı katılımla yapılıyordu çünkü:
LORAN-A paraziti 160m bandını adeta “çökertecek” kadar güçlüydü.🟢 Peki “HF LORAN sistemlerinin kaldırılması” ne demek ti?1) LORAN-A’nin kapatılmasıABD dahil birçok ülke:
-
LORAN-A sistemini 1970–1980’lerde aşamalı olarak kapattı- GPS’in yükselişi ile tamamen gereksiz hale geldi
Bu kapanış 160m bandını bir anda temizledi.2) LORAN-C de 2010 civarında kapatıldı- 100 kHz civarında olsa bile, harmonik etkileri çok yüksekti
- 2010–2015 arasında neredeyse tüm LORAN-C istasyonları söküldü
Noise floor daha da düştü.3) Sonuç:
160m bandı 40 yıl sonra ilk kez düzgün çalışır hale geldi.Bu nedenle teknik literatürde şu cümle sık geçer:
“LORAN’ın kaldırılması 160m yayılımını altın çağ dönemine soktu.”🟣 160m Yarışmalarına (ARRL & CQ 160m) EtkisiHF LORAN kapatıldıktan sonra:
- 160m bandı
sakinleşti- Gürültü seviyesi
dramatik şekilde düştü- DX yapmak
çok daha kolaylaştı- Yarışmalara katılım
patladı- Rekor skorlar arka arkaya gelmeye başladı
Örneğin ARRL 160m yarışması:
- 1970’lerde birkaç yüz log
- 2000’lerde 1000+ log
- 2010 sonrası katılım rekorları
Bu sıçrama doğrudan LORAN’ın kapanmasıyla ilişkilidir.
🔶 LORAN Neden Kötüydü?160 metre bandı 1.8–2.0 MHz’tir.
LORAN-A ise
1.85 MHz civarında çalışıyordu.
Parazit neden büyüktü?
- Çok yüksek güç (MW seviyesinde)
- Genişbandlı nabız sinyalleri
- İyonosferik yayılım nedeniyle çok uzaklara taşınması
- Harmonik ve yan bantlar nedeniyle sürekli QRN hissi
Sonuç:
160m bandı
LORAN kapatılana kadar düzgün kullanılamadı.🟡 Bugünkü Durum📌 LORAN ve eLORAN projeleri bazı ülkelerde geri dönüyor (GPS yedeği olarak).
Ama bunlar
160 metreyle tamamen farklı frekanslarda (genelde 90–110 kHz).
Dolayısıyla
160m artık LORAN’dan etkilenmiyor.Bugün 160m:
- anten zorluklarına rağmen
- çok temiz
- nispeten düşük gürültü seviyesine sahip
- DX için aktif
- ARRL 160m Contest gibi yarışmalarda büyük ilgi var
✔ Kısacası ÖzetHF LORAN sistemlerinin kaldırılması = 160m bandının üzerindeki dev parazit kaynağının yok edilmesi→ ve bu hamle 160m bandını yeniden doğurdu.
Kaynakça: Contest.arrl.org
n1nc.org
U.S. Coast Guard. “LORAN-C General Overview.” USCG Navigation Center.
https://www.navcen.uscg.gov/loranU.S. Coast Guard. “LORAN Termination Plan.” (2010).
https://www.navcen.uscg.gov/?pageName=loranTerminationU.S. Department of Homeland Security. “Loran-C Signal Specifications.” (2007).
Pierce, J. A. “LORAN: A Navigation System.” Proceedings of the IRE, 1947.
U.S. Coast Guard Research & Development Center. “History of the LORAN System.” (1993).
Randell, C. “The Loran-A Hyperbolic Navigation System.” Institute of Navigation, 1958.
ARRL Laboratory. “LORAN Interference on the 160-Meter Amateur Band.”
American Radio Relay League. “The Topband and LORAN-A Interference Issues.” ARRL Technical Information Service.
Laport, E. A. “Radio Noise and Its Effects on Amateur Bands.” QST, 1960.
U.S. Government Accountability Office (GAO). “Federal Radionavigation Plan.” (2008–2010).
Volpe National Transportation Systems Center. “Benefits and Impacts of LORAN Termination.” (2011).
ARRL. “Impact of LORAN-C Shutdown on HF and MF Radio Reception.” (2010 ARRL Report).
International Association of Marine Aids to Navigation and Lighthouse Authorities (IALA). “eLoran Overview and Technical Specification.” (2015).
European Commission Joint Research Centre (JRC). “ELoran Trials and Evaluation.” (2013).
U.S. Department of Transportation. “Complementary PNT and eLORAN Evaluation Report.” (2021).
American Radio Relay League (ARRL). “The ARRL Handbook for Radio Communications.”
Johnson, R. H. “Topband: A New Look at 160 Meters.” (K3LR / Contest University).
Terman, F. E. “Radio Engineers’ Handbook.”
N6TR ve W1BB Topband Papers. “LORAN Noise and Topband Evolution.”
Naval Research Laboratory. “A Technical History of LORAN.”
Smithsonian Air & Space Museum Archives. “LORAN-A and Early Hyperbolic Navigation Systems.”
U.S. Coast Guard. (2010). LORAN Termination Plan. Navigation Center.
https://www.navcen.uscg.gov/?pageName=loranTerminationPierce, J. A. (1947). LORAN: A Navigation System. Proceedings of the IRE.
Volpe Center. (2011). Benefits and Impacts of LORAN Termination. U.S. Department of Transportation.
IALA. (2015). eLoran: Technical Specification and Overview. International Association of Marine Aids to Navigation.
ARRL Technical Information Service. LORAN Interference on the 160-Meter Amateur Band. ARRL.org.
Terman, F. E. (1955). Radio Engineers’ Handbook. McGraw-Hill.
N6TR. Topband Interference Studies: LORAN and MF Noise Sources.