Konu: Mikro dalga fırın lambası

[TB6BHK]

Değerli arkadaşlar
Zaman zaman internet sahifelerinde hurdaya çıkarılmış mikro dalga fırın malzemelerinin yeniden kullanıma sokulması konusuna rastladığım oluyor. Browser!ere Lamba yazdığımda, cevap olarak aydınlatma lambası  açıklaması veriliyor. O tip lambaları amatör olmayanlar da bilir.
 Benim sorum Magnetron ismi verilen 1800 tl (2025 senesı) civarı fiyatı olan ve içinde tube dediğimiz flamanlı lambaya ait. Flaman tellerini görebiliyorum. Triyot cinsi bir lamba olmalı--öyle zannediyorum--
Bu lamba hakkında bilgi arıyorum, amatör işlerinde işe yarayabilir mi?
   TB6BHK   husnu66tr@yahoo.com

[TB6BHK]

Değerli arkadaşlar
Mikro dalga fırının içinde vacuum microwave tube olduğunu öğrenmiş bulunuyorum. Bu durumu daha önce bilmiş olsaydım  Lambaların üstadı rahmetli Yaşar Gocet bey ile görüşürdüm.
Bu lambalar mutfak fırın cihazlarının içinde, önce hurdacılara oradan eritme fırınlarına gidiyor.
Magnetron lamba  mg7495   3000MHz   Anot 4000v    flaman AC 3 --3,5V  9..12A     500..1000W
Evet 1000 Watlık radar frekanslı lambalar demir fiyatına hurdacılardan  geri dönüşüm fırınlarına gidiyor.
https://www.youtube.com/watch?v=42UF_kED34Q
https://www.youtube.com/watch?v=42UF_kED34Q       Lamba değerleri yaklaşık değerlerdir. Kesin rakamlar ve lamba numaraları datasheetlerde  aranmalıdır.  Ayrıca uyarı yazıları bulunmalı dikkate alınmalıdır
 
TB6BHK   Hüsnü Köktürk   husnu66tr@yahoo.com

[TA3LRT]

Mikrodalga fırınların magnetron tüplerine acaba filament voltajını verip, anot voltajını daha düşük bir voltaj uygulamak kaydıyla rf üreteç yapılabilinir mi? 5 10 Watt gibi? Ev tipi mikrodalgalar 2.45Ghz (su moleküllerinin rezonans frekansı) de çalışıyor.

[TB6BHK]

Değerli  Berat Bey
Yazınızı okudum. İlginizden memnun oldum.
Bu lambalar güç lambası. Nedeni et kızartacak, 5...10 vat bu iş için yetmez. Güç lambalarının flaman telleri güçle orantılı olarak yüksek amper istiyor. 30w lambanın flaman amperi  0.5A ise 300 w lambanın flaman amperi 2..3 A gibi yükseklerde olacak.
Acizane sahsen ben H.K  gök dalgalarının ve CB cilerin çok aktif olduğu 1980-1990 yılları arasında bazı lambalı devreleri görme ve  döküman bulma imkanım olmuştu. Lamba konusunda hurdacılar da  çok zengindi. O yıllardan kalma bilgilerime istinaden diyebilirim ki.
Lambanın çalışması için Flaman voltaj ve amperi şart. Ama flaman tam kızarmaz az kızarır sa tam bize göre düşük güç çıkar. Anot voltajı dahi öyle. Voltu az verirsen lambada gücü az verir. Eski yıllarda Birçokları transistörlerin bulunmadığı yıllarda anot voltajı 12v olan portatif el telsizleri kullanırdı.
Frekans meselesine gelince anot bobin takımında çok turlu bobin ve yüksek kapasite kullanımında istenilen frekansa rahatlıkla inilebilir.  Malum amatörün güç ve frekans kullanımında bir sınırı var. Yüksek güçler ve özel frekanslar profesyonel ve yetkili mercilere ait olmalı diye biliyorum. Ayrıca düşük anot voltajı tehlike riskini de azaltacaktır
husnu66tr@yahoo.com   saygılarımla

[TA2NC]

Bir amator faaliyette kullanmak için bir sinyalin modüle edilebilmesi gerekmektedir. Magnetron yüksek rf gücü çıkarabilmesine rağmen çalışma prensibi gereği module edilemez. Yani amatör olarak pek kullanım sağlamaz.Yani yüksek gücü ve etrafındaki canlı dokuları pişirme olasılığından bahsetmiyorum bile.

Magnetron osilasyon yapan bir frekansta yüksek çıkan bir cihazdır sadece. Yani bir rf input outputu olmadığı için bir amplifier olarak düşünemeyiz.

Sirf yaptım demek için, güç verip kapatarak white noise ile bir nevi cw calisir mi .. belki.

Bazı modern mikrodalga fırın tasarımları LDMOS ile çalışıyor.
https://www.ampleon.com/applications/industrial-scientific-medical/cooking-and-defrosting.html#/  adresinde bazı türlerini gorebilirsiniz.
Ama bu ldmoslar da lineer değil. Type C transistor oldugundan ancak FM gibi continuos sinyaller ile verimli kullanılabilir.

[TA3LRT]

Dün biraz araştırma yaptım bu konuda 1989 yılında bir amatör magnetronu modifiye ederek rf konnektör eklemiş ve bir ATV verici yapmış.

https://www.n5dux.com/ham/files/pdf/ATV%20Transmitter%20from%20a%20Microwave%20Oven.pdf

Bulduğum başka bir kaynakta bir youtube videosu ancak magnetron konusunda güzel bir anlatımı var. O videonun bağlığı da "Battery powered magnetron" gibi bir şeydi.

Bu ikisi dışında doğrudan magnetron ile teknik bir çalışma denk gelmedi internette
 

[TB6BHK]

 
     Magnetron tüp için aşağıdaki sitenin bir bölümünde yazılan üç cümlenin yandex tercümesini veriyorum.
     Siteden bir uyarı gelebilir endişesi ile orijinal yazıları sildim.

Magnetron bir şeyi yapan özel bir vakum tüpüdür:  Bir güç osilatörü kaynağıdır.  Boyuta ve diğer faktörlere
 bağlı olarak  birkaç yüz MHz ila birkaç yüz GHz frekansları için  onlarca ve yüzlerce watt ila kilovat üretebilir. Bir magnetronun sabit frekanslı bir cihaz olduğunu ve ayarlanamayacağını unutmayınız.

  Önceleri haklı olarak tüp denince en ilkel yükselteç tüpü TRİOD aklıma geldi. Oysa ki Magnetron triyot değil. Triyotun bir alt versiyonu, nerede ise DİYOT.

Anot ve flamanı var ama GRİD yok. Katot var deniyor, katot içerde gizli, dışardan ona ulaşamıyorsunuz. Kimisi katot olarak flamanları gösteriyor. Metal gövde ANOT oluyor ve şasiye bağlı.

Magnetron Cigaherz üretimi için dışardan destek almıyor. Nasıl ki regen alıcı osilasyonunu dışardan almıyor, kendi üretiyorsa Magretnon için de, dışardan bobin, kristal, osilator, sinyal jeneratör desteği gerekmiyor. Frekansını kendi üretiyor. Frekans değişimi için bazı firmalar bir küçük vida kıvırması seçeneği koymuş. Hepsinde de yok. Pekii  böyle bir lamba ile rf yükselteç yapılabilir mi? Firmalar, Magnetron bu iş için yapılmamış diyorlar. Telsiz ustalarının  tüpe sinyal giriş ucu bulmak için Flamanlara şok bobini ilave ederek, flaman ve katodu giriş kapısı olarak kullandıklarını gördüm.

husnu66tr@yahoo.com

[TA2NC]

Magnetronun sabit bir frekansta yayın yapmasının yanında urettigi sinyalin en az 20-30mhz genişliğinde olduğu gerçeğini de atlamamak gerek.
Yani bilindik herhangi bir amator modulasyon ile karşılaştırılamaz.

[TB6BHK]

 Değerli Kayhan Bey
 Vermiş olduğunuz birçok bilgi, ve bilhassa sinyalin modülasyon problemi, benim için oldukça yeni ve bana göre hayli lüks. Benim uğraşım şu anda lambanın içindeki sinyali kullanmak, ona bir yön vermek filan değil. Saten bu lambanın içindeki sinyaller öldürücü.
Acizane şahsen ben içinde 5000 volt bulunan bir cihazın içine elimi uzatamam. Elektrik elinize havadan uçarak geliyor.
İşte şu anda elimde bu lamba duruyor. Soğutucularını da sökmüş bulunuyorum. Anot gri renkli. Kırmızı renkli anotun üzerine ince bir gümüş kaplama yapmışlar. Gri renk gümüşe ait. Alt tarafta flaman uçları (uçlara bağlı izolasyon bobinlerini kestim) üst tarafta anten çıkış metali veya silindiri.
Bizim gayemiz bu lambayı Magnetron dan kurtarıp normal bir triyot lamba gibi kullanabilmek. Güç dahi istemiyoruz. 5000 voltluk trafo sargısını testere ile kesip atıyoruz. Anot şasiden kurtululacak ve mütevazi bir 250  DC  volt ile beslenecek. Anota bobinli tank ilave edip bir kondansatör aracılığı ile flamanlardan bir giriş verebilme düşüncesi. Lambada grid de bulunmadığından işler daha zorlaşmış durumda. saygılar
  TB6BHK    https://www.geocities.ws/husnu66tr

[TA2NC]

Lambalar ile hic calismadigim icin ben teknik bir yorum yapamiyorum ama calismak istediginiz kisim ilgimi cektigi icin bir arastırma yapayim dedim.
En azindan grok'un verdigi cevap su sekilde..
Tabii ki hatali bir yorum yapmis olabilir.


Bağımsız Kullanım: Magnetronun içindeki bir bileşeni (örneğin, sadece filament veya katot) çıkarıp bağımsız bir RF üreten eleman olarak kullanmak mümkün değildir. Çünkü:
Filament, yalnızca elektron emisyonu sağlar ve RF sinyali, magnetronun rezonans boşlukları ve manyetik alanla etkileşimiyle oluşur.
Magnetron tüpü, tek başına bir triyot veya tetrot gibi genel amaçlı bir RF amplifikatörü veya osilatörü olarak çalışmaz; özel bir mikrodalga cihazıdır.

[TB6BHK]

Değerli Kayhan Bey
İlgilerinizden dolayı ben de biraz araştırma yaparak Magnetnon hakkında biraz birşey öğrendim. Emeğim boşa gitmesin diye buraya bir şeyler yazdım. Mazur görülmesi. Lambalı devrelerle ilgilen memenizi isabetli buluyorum. Ben ilgilendim, hafiflemek için lambaları çöpe gönderdim. Transistörlü vericilerle ilgilendim, boğuldum ve terk ettim. Sonra en hafif uğraşı  olarak işitme cihazını seçtim. 6 küsur senedir uğraşıyorum. Ne  büyük hata yapmışım meğer en basiti telsiz devreler imiş.                                                               1.
Triyot lamba bir yerde transistörlere benzer.   "Anot -Grid-Katot "  transistör lerde   " kollektör- beys-emitör" gelmiş.

https://www.geocities.ws/husnu66tr/zjv.htm     Eğitim amaçlı, cam lambalı klasik bir verici güç katı (şu anda hatıra sadece biraz yazı ve bir şema kaldı)

Magnetron lambada ise Grid yok, bir nevi diyot.  Yetmezmiş gibi Anot daima pozitif kutuba bağlanırken Magnetronda şasiye bağlanmış. Dolayısıyla anot çıkışı yok. Çıkış katot veya flaman dan alınıyor. Kuplajlar çengel atma veya koaksiyol tipi (ne derseniz). Anot osilasyon için gerekli görülmüş. Çoğu lamba gündemden kalkmış olsa da Magnetron gündemde kalmaya devam edecek. Mutfak fırınlarında  kullanılıyor. (bazı ülkelerde kullanılmaması için çabalar var)

 Military kullanımlar var. Güçlü radar yapımında yeri var. Radar antenleri  canlılara yönlendirirse kötü birşeyler olacak, uyarılar yapılıyor. Ve bir arkası radyasyon tipinin değiştirilmesi çalışmalarını internet adreslerinde görmek mümkün.

Browserlerde arama "magnetron transmitters"  veya "high power solid state magnetnon transmitters"  şeklinde olursa ve bir de görsel arama yapılırsa daha iyi olacak. Yandex görsellerde bayağı başarılı.
Konu hakkında birçok yazı internet arşivlerine taşınmış, bazıları pdf dosya olarak veriyor.

https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Magnetrons?uselang=ja   Zengin şema ve foto arşivi

https://slideplayer.com/slide/4174000/     "part 5" ..  lambalar hakkında bilgi   pdf dosyası veriyor

https://www.researchgate.net/figure/Simple-schematic-of-magnetron-tube-after-TM-11-1524-3_fig13_331232489              gelişmiş magnetron yapı-şema

https://danyk.cz/a_magn_en.html  Bu yazıda anotu şasiden kurtulmuş magnetronun nasıl modüle edileceği şama ve yazı

  husnu66@yahoo.com