herkese selamlar,
Yeni bir öğrenilmiş dersler ile beraberiz.
ARRL EME contest ile ilgili sayfada belki okumussunuzdur.
Geçen haftaki yarışma sırasında maalesef LNA'mı kurban verdim.
Şimdi öncelikle semptom ve sebeplerine gelelim.
Bildiğiniz gibi PA ların içinde her bir çalışma katmanının devreye girip çıkması için bir sıralama lazımdır. Bu sıralamayı Sequencer denen cihazlar ile yapmaktayız.
Ne bu katmanlar derseniz, Cihazınızda PTT ye bastığınız an, önce anteninize bağlı bir güç yükseltici (LNA) varsa onu devreden çıkarmak, RF rölelerini switchleyerek TX pozisyonuna almak, PA'nın beslemesini açmak ve en son telsizin TX Inhibit fonksiyonunu devreden çıkararak rf üretmesini sağlamak.. RX te de tam tersi bir yol izlenmekte.
Sequencer için çok değişik tasarımlar bulunabilmekte.
Arduino ile yapan olduğu gibi, pic ile yapanlar, transistörler ile zamanlama verenler vs bir çok çalışma var.
Ben hazır bir ürün kullanmıştım. Buraya kadar herşey yolunda. Bu bilgiler cepte.
İkinci bilgi, cihazlarınızda herhangi bir röle kullanıyorsanız rölenin besleme kontaklarına ters yönde bir diyot bağlamak zorundasınız. Bu diyota flyback diode adı verilmekte.
Rölenin bobinindeki voltaj kesilince içindeki indüktanstan dolayı oluşan ters akımın bağlı olduğu kontrol ucunu yakmaması için bu diyot devreyi kısadevre etmekte ve bu akımı kabaca yok etmekte.
Bu bilgi de cepte.
peki benim durumumda ne oldu?
Bir süredir cihaz TXten RX e döndüğünde sinyalde bir düşüklük sezmekteydim. Bir kaç sn süren bu düşüş sonrasında bazen sinyal düzelmekte bazen parazit gibi git gel yapmaktaydı.
Antende bir temassızlık var, LNA'nin içindeki rölelerde mi vs diye düşünüyordum.
Hatta PA'nın rölesinde olabileceğini düşünüp röleyi söküp temizledim bile.
Ama yok bir türlü düzelmiyordu.
Yarışma akşamı bu olay iyice arttı.
ve birden cihazın SWR'si maksimuma çıktı hemen kapattım. herhande dedim anten falan gitti. rotor dönerken kablo kopardı vs derken, hızlı bir inceleme ile LNA'nın bozulduğunu fark ettim.
TX/RX switch yapmıyordu.
Neyse dedim yattım.
Ertesi gün PA'nın içini açtığımda içerideki sequencer'ın RX teyken yanmaması gereken röle kontağına ait olan ledin yandığını fark ettim. Voltajı ölçtüğümde 7V gibi bir voltajın röle üzerinden RXte bile olsa aktığını ve bunun da rölenin RX kontaklarına tam kapanmasını engellediğini fark ettim. Evet en sonunda RXteki düşük sinyal seviyesi problemim bulunmuştu.
Fırsat bu fırsat röleyi yerinden çıkardım ve
https://ta2nc.blogspot.com/2021/11/rf-role-temizleme.html linkinde detaylarını verdiğim röle temizleme yöntemi ile temizlemesini de yaptım.
Bu yazıyı okumanızı şiddetle öneririm.
Neticede problemin asıl kaynağının bozulan sequencer olduğunu fark ettim. hem röleyi tam kapatmıyor hem de ilk işlem olarak yapması gereken LNA'nın voltajını hiç kesmiyordu.
Önce elektronik bu bozulur diye düşündüm ama, bu akşam oturup sequencer'ı yenisi ile değiştirirken aklıma bir kurt düştü.
Röle bağlantısında bulunan flyback diyodu ölçtüm. diod bozulmuştu.
yani flyback akımının sequencer a kadar gelmesine olanak sağlamıştı.
Evet bir diyot arızası önce sequencerın bir portunu, daha sonra diğer portunu bozmuştu gördüğüm kadarıyla.
Sonra diyodu inceledim. Anlaşılan o ki, ilk günlerin heyecanıyla röleye taktığım diyot oldukça "cılız" bir diyottu. fazla dayanamamış ve hakkın rahmetine kavuşmuştu. Sonrası zincirleme gelmiş.
Hemen daha güçlü dayanımı olan 4007 diyotlar ile hem qrp hem qro rölelerin diyotlarını değiştirdim ve montajımı tamamladım.
Sırada LNA'yı sökmek ve zararı görmek var..
Çıkarılacak dersler,
1-)Bir anormallik sezince daha detaylı incele
2-)Flyback diyotunu rölenin oluşturacağı spikelara uygun seç (rölenin çektiği akımdan daha yüksek akımlara dayanabilmeli)
3-) Birinci maddeye tekrar dön.
