Kıymetli Arkadaşlar,
David abimin günahını almamak için öncelikle eklemek zorundayım. David Stockton (G4ZNQ) kendi makalesinde bu fikri daha önce gördüğü return loss bridge'lerden aldığını yazmaktadır.
Gelelim Stockton SWR Bridge'e.
Standart SWR ölçmede kullanılan yöntemlerde ölçme bilgisi yüksek empedanslı noktadan alınmaktadır. Bu durum düşük güçlerde sorun yaratmaktadır. Bunu önlemek için ölçüm noktasının empedansının düşük olmasını sağlamak bir alternatif olarak görünmektedir. Stockton SWR bridge ise bunu sağlamaktadır. Zaten bu tür ölçüm yönteminin ağırlıklı olarak QRP'ciler tarafından kullanılması da bunu doğrulamaktadır.
Stocton SWR bridge'in öne çıkan özellikleri şunlardır:
1- Yapımı oldukça basit ve ayar gerektirmiyor.
İki adet toroid trafo sarma yapım işini zor gibi gösterse de mekanik işçiliği çok az. Yapım bitince örnek alma kısmında denge ayarı gibi bir ayar gerektirmiyor. Giden ve geri dönen çıkışları tamamen kalibreli olarak gerilim üretiyor. 50 ohm dirençler üzerindeki gerilimi çok kolay hesaplayabiliyorsunuz. Kullandığınız toroid trafodaki sarım oranlarından yola çıkarak 50 ohm dirençler üzerine dağılan gücü hesaplayabiliyorsunuz. Eğer toroid tur sayısı 10 ise trafo güç aktarım oranını sarım sayılarının karelerinin oranından yola çıkara bulabiliyorsunuz. Bir taraftyaki sarım sayısı bir olduğundan 10x10=100 gibi bir hesap çıkıyor. Yani 10 turluk bobin ile yaparsak çıkış gücünün 1/100 (yüzde bir) kadarı bu dirençlere ulaşıyor. Buradan da kullandığınız ölçü aletinin özelliklerine göre full skala hesabını yapabiliyorsunuz. Böylece belli bir güç için sabit bir direnç hesaplayabiliyorsunuz. Bu yönüyle de kalibrasyon gerektirmiyor. Aşağıda 10 turluk bobinle yapılmış Stockton SWR bridge sinyal değerlerini bulabilirsiniz. Piyasada 7, 12, 15 ve 17 turluk bobinlerle yapılmış olanlarına da rastladım.
2- Frekanstan bağımsız, yüksek ölçüm doğruluğu.
Devre tamamen frekanstan bağımsızdır. (Toroidleri uygun seçmeniz şartıyla) 1,5 - 40 MHz. arasında ölçüm çıkışlarının değişimi binde birlerle ifade edilmektedir. Bu sebeple de bu yöntem laboratuvar cihazlarında da kullanılmaktadır. Otomatik tunerlerin çoğunda geri dönen ölçümü için de bu yöntem kullanılmaktadır.
3- Bu yöntemi QRP'ciler tercih etse de geniş bir güç aralığında kullanılabiliyor.
Aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere bir watt'tan bin watt'a kadar aynı köprüyü kullanabilmektesiniz. Burada tek dikkat edeceğiniz nokta 50 ohm dirençlerin üzerinde harcanacak güce uygun olarak seçilmesidir.
Araştırmalarım sırasında hoşuma giden ve Stockton SWR bridge kullanılarak yapılmış bir SWR metre dokümanlarını aşağıda paylaşıyorum. Bu SWR metreyi
http://www.nogaqrp.org/ adresinde siteleri bulunan "The North Georgia QRP Club" üyeleri yapmış. Toroidler 7 tur, ölçü aletleri ise 200 mikro amperdir. Full skala 5 Watt ölçer.
Sonraki üç resim ise David Stockton abimin kendi çizimleridir. En son resim ise David abimin kendi yaptığı bridge'dir.
Sağlıcakla kalınız. 73
Bilal Ekmekci, TA8A
