Konu: Yurtdışından alınan ve ülkeye sokulan cihazlar hk.

[TA1DZ]

Selamlar,

Ben yeni bir A sınıfı amatörüm. İşim ve hobilerim itibarıyla amatör telsizciliğin özüne hep yakın oldum ama belgeyi alma bu seneye kısmet oldu.

Aklıma takılan ve sürekli muğlak cevap aldığım birkaç konuyu sizlere de yöneltmek istiyorum:

1. Cihazlara ruhsat alma gereksinimi artık yok. Bu durum cihazların menşei açısından ne anlama gelmektedir? Mesela sırtınızda bir multi-mode cihazla (mesela Yaesu FT-817) arazide kamp yaparken kolluk kuvvetleriyle karşılaşıldığında ibraz etmek zorunda olduğumuz belgeler nelerdir? Sadece A sınıfı bir Amatör Telsizcilik Belgesi yeterli midir? Yoksa buna ek olarak cihazla ilgili belgeler (mesela fatura) göstermek gerekir mi? Kanun/yönetmelikte bu konuya bire bir uyan bir açıklama pek yok ama uygulamada karışıklık veya farklılık olacağı kesin gibi. Bilhassa uzun menzilleri nedeniyle HF cihazların durumu çok daha hassas olabilir mi?

2. Yurtdışından Türkiye'ye dönerken yanımda bir multi-mode cihaz getirirsem (mesela Icom IC-7000) kapıdan girerken ne yapmam lazım? İlk akla gelen gümrüğe deklare etmeden geçmek olabilir. Ama bu sanırım kanunsuz bir davranış olacaktır. Deklarasyon için gümrük işlemlerine başvurduğumuzda başımıza ne gelecektir? Sanırım öncelikle bir gümrük vergisi alınacak ve cihazın yurda sokulmasında bir engel olup olmadığına bakılacak. Bunun için gümrük memurunun TK Sınıf 2 listesine erişebiliyor olması gerekecek mi? Alıp getirdiğimiz cihaz bu belgede yoksa ne olacak?

3. Benzer şekilde ABD'den www.universal-radio.com veya Almanya'dan www.wimeo.de veya Hong Kong'dan www.409shop.com adreslerindeki firmalardan cihaz sipariş ettiğimizde bunlar bir şekilde gümrüğe geleceklerdir. Burada bu paket/kolilerin başına ne gelecektir? FM Radyo, bandrol, elektronik, istihbarat gibi memurların aklına gelebilecek anahtar kelimeleri bir düşünmek lazım (mı?). Bir şekilde gümrük vergisini verdikten sonra bu cihazları alıp legal bir biçimde kullanmamız mümkün olabilir mi? Hatta bu işlemi neticesinde verilecek belgeye (makbuz) Marka/model/seri no gibi bilgileri de yazdırırsak ileride olabilecek durumlarda ibraz etmek imkanı olabilir.

4. Yurtdışından gelen bir arkadaşım bana "hediye" olarak bir cihaz getiriyor olsa illegal duruma düşmemek için bunun için ne işlem yapmak lazım?

5. Yurtdışındaki arkadaşım bana "doğum günü hediyesi" olarak bir Icom IC-7800 kolileyip UPS'e verse bu koli gümrüğe gelse ne yapmak lazım gelir? Veya gümrüğe takılmadan elimizde olsa bu cihazın legalitesi hakkında ne söyleyebiliriz? başımıza bela olur mu? İlla ki IC-7800 olmasına gerek yok; IC-7000 için de (yani Sınıf 2 belgeli bir cihaz) sorunsuz ve iç huzuruyla cihaz kullanabilmek için ne yapmayı öneriyorsunuz?

Çok soru sormuş olabilirim ama gerçekten aklım karıştı. Daha yazamadığım senaryolar mutlaka mevcuttur. Tüm amacım kanunsuz duruma düşmeden amatörlük yapabilmek. Belki de düşündüklerim ve korkularım yersizdir. Fakat biliyorsunuz iş mahkemeye varınca "kanunu bilmiyordum " demenin anlamı kalmıyor; "bilmek zorundasın" diye cevap geliyor. Kıyıda köşede kalmış bir madde/fıkra veya içtihat yüzünden kaçakcı/ajan muamelesi görmemek lazım. Mesela bizimle ilgili kanun/yönetmeliklerde yazmasa bile bu ülke sınırları içinde ticareti yapılan her mal ve hizmet için bir fatura kesmek zorunluluğu var. Hediye geldi veya yurtdışından getirdim demek kurtarır mı bilmiyorum ama o zaman da gümrük kaydını sormasınlar?

Aslında bu telsiz işlerinde tüm sorun HF bandında olabilir mi? VHF/UHF/SHF bandları çok nadir propagasyon kaşulları oluşmazsa görüş hattı ile sınırlı bir direkt haberleşme imkanı veriyor -röleler ve IRLP hariç. Ama HF'te durum böyle değil. Bazı sayısal modlarla çok düşük SNR'larda (yani DF kestirimi yapmanın imkansıza yakın olduğu durumlarda) kıtalar arası haberleşme yapmak mümkün. Bu da HF konusunda devleti daha sıkı denetime yönlendiriyor olabilir mi? Günümüz terör örgütleri de çok ucuz fiyata çok etkin cihaz performansı sunan amatör telsiz cihazları kullanıyor da olabilir. Bunlardan bahsetmemin nedeni güvenlik güçlerinin tüm bu sorunların farkında olarak tamamen amatör amaçlı olarak kullanılacağını değerlendirdiğimiz sistemlere aslında bir başka zaviyeden de bakabileceğini düşünmek durumunda olduğumuzu vurgulamak içindir.

Sorularımı okumaya zaman ayırdığınız için teşekkür ederim.

Saygılarımla,

R. Mert Özel
TA2ARM

[TA4SO]

Mert Bey, Gökhan Bey güvenlik güçlerinin uygulamalarıyla ilgili bilgi vermiş, ben de biraz gümrükle ilgili denyimlerimi aktarayım.

409 shoptan geçenlerde bir dual cihaz aldım (Yaesu Ft-60r) ve gümrükte bir problem olmadan postayla geldi. Bu cihazı ülkemizden almak isterdim fakat fiyatlar arasında çok uçurumlar var. Bütçem şimdilik buna elverdi. Bu durumdan distrübitör firmaları suçlayamıyorum çünki eskiden ailemde ticaretle uğraştığı için biliyorum, bazı ürünlerin vergiler v.s. diğer masraflarla maliyetleri çok yükselebiliyor. Yoksa hangi satıcı uygun fiyatla ürün satıp satışını arttırmak istemez.

Gümrükteki uygulamalara gelince genelde postayla gelen el cihazları ve radyolar pek gümrüğe takılmıyor. Bir keresinde ebay üzerinden bir scanner almıştım gümrüğe takılmıştı. Marmaris gümrükten bir memur aradı telefonla konuştuk ve şöyle dedi; "Kardeşim bak bu cihaz bir telsiz, bunu almak için Sanayi ve Ticaret bankasından onay, ithalat izin belgesi v.s. pek çok belge gerekli. Bunları çıkartmak çok masraflı, uzun süren  bazende olumsuz sonuçlanan bir süreç, bence cihazı geri gönder hiç uğraşma" dedi. Ben sadece bir alıcı olduğunu ve gönderme özelliği olmadığını söylesemde ikna olmadı. Daha öncesinde radyo aldığımı ve sorunsuz geldiğini söyledim, onlara göz yumuyoruz radyo sorun değil dedi. 409 shoptan alışveriş yapan bazı amatör arkadaşlarla da daha önce konuştuğumda benzer açıklmalar yapıldığını söylediler.

Kısacası abartı cihazlar almıyor ve ticaretini yapmıyorsanız bir sorun olmuyor ve bence olmamalı da. Belli bir değerin altındaki ürünleri alma hakkınız var ve amatör belgesine sahipseniz cihazları kullanma hakınada shipsiniz bu nedenle yasadışı bir durum olduğunu düşünmüyorum. 409 shop ve benzeri siteler genelde sorun olmamaması için cihazları gift ve toy olarak işaretliyor. İnşaalah ileride gerekli yasal düzenlemeler yapılırda uygun bir vergiyle, amatör belgesini olanlar bu cihazları sorunsuz alabilir ve daha ötesi inşaallah bizim kendi üreticilerimiz de bizi dışarı bağımlı yapmayacak ürünlere imza atarlar.

Selam ve saygılarımla, 73.

[TA8A]

5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu
İKİNCİ BÖLÜM

Kaçakçılık Fiilleri
Suçlar ve kabahatler

MADDE 3 –
(1) Eşyayı, gümrük işlemlerine tâbi tutmaksızın Türkiye’ye ithal eden kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Eşyanın, belirlenen gümrük kapıları dışından Türkiye’ye ithal edilmesi halinde, verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılır.

(2) Eşyayı, sahte belge kullanmak suretiyle gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin, Türkiye’ye ithal eden kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

(5) Birinci ilâ dördüncü fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesine iştirak etmeksizin, bunların konusunu oluşturan eşyayı, bu özelliğini bilerek ve ticarî amaçla satın alan, satışa arz eden, satan, taşıyan veya saklayan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

             (11) İthali, lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tâbi olan eşyayı, aldatıcı işlem ve davranışlarla ithal eden kişiye, eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idarî para cezası verilir. Eşyanın değersiz, artık veya atık madde olması durumunda, idarî para cezası; dökme halinde gelen eşya için ton başına beşbin Türk Lirası, ambalajlı gelmesi halinde kap başına yüz Türk Lirası olarak hesaplanır.

(18) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiiller, teşebbüs aşamasında kalmış olsa bile, tamamlanmış gibi cezalandırılır.